12. BÖLÜM : Saç İşlerinde Açınım
- 1 DİKDÖRTGEN VE ÜÇGEN PRİZMA AÇINIMLARI
- 2 EĞİK YÜZEYLİ ALTIGEN PRİZMANIN AÇINIMI
- 3 SİLİNDİRLERİN AÇINIMLARI
- 4 DİK PİRAMİT ve DİK KONİ AÇINIMI
- 5 TABANINA PARALEL KESİLMİŞ PİRAMİT ve KONİNİN AÇINIMI
- 6 TABANINA EĞİK KESİLMİŞ DİK PİRAMİT AÇINIMI
- 7 TABANA EĞİK KESİLMİŞ DİK KONİ AÇINIMI
- 8 EĞİK PİRAMİT AÇINIMI
- 9 EĞİK KONİ AÇINIMI
- 10 EKSENİNE PARALEL KESİLMİŞ DİK KONİ AÇINIMI
- 11 YAN AYRITINA PARALEL KESİLMİŞ DİK KONİ AÇINIMI
- 12 ÜÇGENLEME METODUYLA AÇINIM-1
- 13 ÜÇGENLEME METODUYLA AÇINIM-2
- 14 AÇINIM UYGULAMALARI-1
- 15 AÇINIM UYGULAMALARI-2
EĞİK YÜZEYLİ ALTIGEN PRİZMANIN AÇINIMI
1.EĞİK YÜZEYİN GERÇEK BÜYÜKLÜĞÜNÜN BULUNMASI
Şekil 1’ de ön ve üst görünüşü verilmiş eğik yüzeyli altıgen prizmanın tam açınımını elde etmek için eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünün bulunması gerekir. Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünü bulmak için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Üst görünüşün köşeleri numaralandırılır. Bu numaralar ön görünüşte hem tabana hem de eğik yüzeyin köşelerine aynen yazılır (Şekil 2). Harflendirme de yapılabilir. Biz numaralamayı tercih ettik.
Şekil 1:Altıgen prizma ve görünüşleri Şekil 2: Numaralama 2. Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünü bulmak için döndürme metodu kullanılacaktır. Eğik yüzeyin çizgi görüntüsü yatay düzleme paralel oluncaya kadar döndürülür.
Döndürme merkezini bulmak için Şekil 3’ te görüldüğü gibi ön görünüşün tabanından sola doğru bir doğru çizilir. Eğik yüzeyin çizgi görüntüsünden aynı hizada bir doğru daha çizilir ve önceki doğru kestirilir. İki doğrunun kesim yeri merkez kabul edilir.
Şekil 3:Merkezin bulunması 3. Pergel merkez noktasına batırılarak eğik yüzeydeki noktalar yatay çizgi üzerine taşınır ve numaralandırılır (Şekil 4).
Şekil 4:Noktaların taşınması 4. Döndürülmüş çizgi görüntüsünden aşağı tarafa dik taşıma çizgileri çizilir. Üst görünüşten sol tarafa yatay taşıma çizgileri çizilir ve aynı numaralı dik doğrularla kestirilerek köşe noktaları bulunur (Şekil 5). Bulunan köşe noktaları numaralandırılır.
5. Bulunan noktalar birleştirilerek eğik yüzeyin gerçek büyüklüğü bulunur (Şekil 6).
Şekil 5:Birbirini kesen taşıma çizgileri Şekil 6:Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğü 2.YANAL YÜZEYLERİN AÇINIMININ ÇİZİMİ
Eğik yüzeyli altıgen prizmanın açınımının çizilmesi için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Yanal yüzeylerin açılımını yapmak için açınım yayma doğrusu çizilir ve üzerinde bir başlangıç noktası alınır. Başlangıç noktasına göre alt tabanın kenar uzunlukları açınım yayma doğrusu üzerinde işaretlenir ve numaralandırılır (Şekil 7).
Şekil 7:Açınım yayma doğrusu ve taban kenar uzunlukları 2. Altıgen prizmanın yüksekliğini temsil eden paralel dik kenar uzunlukları açınım yayma doğrusuna dik olarak çizilir (Şekil 8). Saç parçaları kıvrıldığı veya büküldüğü zaman başlangıç ve bitiş kenarları aynı çizgiyle ve numarayla ifade edilir (4-4). Burada dikkat edilecek husus kenar sayısıdır. Açınımlarda çizgi sayısı bir adet fazla olur.
Şekil 8:Dik kenar uzunlukları 3.Uç noktalar doğrularla birleştirilerek yanal yüzeylerin açınımı tamamlanmış olur (Şekil 9).
Şekil 9:Dik kenar ölçüleri ve yanal yüzeylerin açınımı
3. TABANLARIN YANAL AÇINIMA İLAVE EDİLMESİ
Yanal açınıma, alt ve üst tabanlar gerçek büyüklükte ilave edilerek tam açınım elde edilir. Şekil 10’ da tam açınım görülmektedir.
Şekil 10:Eğik yüzeyli altıgen prizmanın tam açınımı
Şekil 1’ de ön ve üst görünüşü verilmiş eğik yüzeyli altıgen prizmanın tam açınımını elde etmek için eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünün bulunması gerekir. Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünü bulmak için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Üst görünüşün köşeleri numaralandırılır. Bu numaralar ön görünüşte hem tabana hem de eğik yüzeyin köşelerine aynen yazılır (Şekil 2). Harflendirme de yapılabilir. Biz numaralamayı tercih ettik.
Şekil 1:Altıgen prizma ve görünüşleri Şekil 2: Numaralama 2. Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünü bulmak için döndürme metodu kullanılacaktır. Eğik yüzeyin çizgi görüntüsü yatay düzleme paralel oluncaya kadar döndürülür.
Döndürme merkezini bulmak için Şekil 3’ te görüldüğü gibi ön görünüşün tabanından sola doğru bir doğru çizilir. Eğik yüzeyin çizgi görüntüsünden aynı hizada bir doğru daha çizilir ve önceki doğru kestirilir. İki doğrunun kesim yeri merkez kabul edilir.
Şekil 3:Merkezin bulunması 3. Pergel merkez noktasına batırılarak eğik yüzeydeki noktalar yatay çizgi üzerine taşınır ve numaralandırılır (Şekil 4).
Şekil 4:Noktaların taşınması 4. Döndürülmüş çizgi görüntüsünden aşağı tarafa dik taşıma çizgileri çizilir. Üst görünüşten sol tarafa yatay taşıma çizgileri çizilir ve aynı numaralı dik doğrularla kestirilerek köşe noktaları bulunur (Şekil 5). Bulunan köşe noktaları numaralandırılır.
5. Bulunan noktalar birleştirilerek eğik yüzeyin gerçek büyüklüğü bulunur (Şekil 6).
Şekil 5:Birbirini kesen taşıma çizgileri Şekil 6:Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğü 2.YANAL YÜZEYLERİN AÇINIMININ ÇİZİMİ
Eğik yüzeyli altıgen prizmanın açınımının çizilmesi için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Yanal yüzeylerin açılımını yapmak için açınım yayma doğrusu çizilir ve üzerinde bir başlangıç noktası alınır. Başlangıç noktasına göre alt tabanın kenar uzunlukları açınım yayma doğrusu üzerinde işaretlenir ve numaralandırılır (Şekil 7).
Şekil 7:Açınım yayma doğrusu ve taban kenar uzunlukları 2. Altıgen prizmanın yüksekliğini temsil eden paralel dik kenar uzunlukları açınım yayma doğrusuna dik olarak çizilir (Şekil 8). Saç parçaları kıvrıldığı veya büküldüğü zaman başlangıç ve bitiş kenarları aynı çizgiyle ve numarayla ifade edilir (4-4). Burada dikkat edilecek husus kenar sayısıdır. Açınımlarda çizgi sayısı bir adet fazla olur.
Şekil 8:Dik kenar uzunlukları 3.Uç noktalar doğrularla birleştirilerek yanal yüzeylerin açınımı tamamlanmış olur (Şekil 9).
Şekil 9:Dik kenar ölçüleri ve yanal yüzeylerin açınımı
3. TABANLARIN YANAL AÇINIMA İLAVE EDİLMESİ
Yanal açınıma, alt ve üst tabanlar gerçek büyüklükte ilave edilerek tam açınım elde edilir. Şekil 10’ da tam açınım görülmektedir.
Şekil 10:Eğik yüzeyli altıgen prizmanın tam açınımı
SPONSORLAR
