1.TANITIM Bir parçanın görünmeyen iç kısımlarını görünür hale getirmek için hayali bir düzlemle keserek alınan görünüşüne kesit görünüş denir. Kesit alınan dolu kısımların hayali bir düzlemle kesildiğini belirtmek için genellikle 45 derece açıda sürekli ince çizgilerle taranırlar. Boş kısımlar taranmazlar.
Kesit almanın birçok faydası vardır. Bunlar:
♦ Kesik çizgilerle çizilmiş görünmeyen kısımlar görünür hale getirilir ve sürekli kalın çizgilerle çizilir. Kesik çizgilerin çokluğu resmin okunmasını zorlaştırır. ♦ Montaj resimlerinde parçaların birbirinden kolayca ayrılmasını sağlar. ♦ Ölçülendirmeler daha kolay yapılır. ♦ Aynı hizada olmayan kısımlar kesit düzlemiyle belirlenerek görünür hale getirilirler. Şekil 1’de İzometrik resim (A) hayali kesit düzlemiyle kesilmiş kabul edilmektedir. Kesit almada bakış yönündeki kısım atılır ve karşı tarafın kesit görünüşü çizilir (B). Kesit alınan yerde kesinlikle sürekli ince çizgilerle tarama yapılır. Tarama kesit almanın işaretidir. Tarama yapılmazsa parçanın asıl şeklinin o şekilde olduğu anlaşılır. Şekil 1:İzometrik resimde hayali kesit düzlemi ve kesit almaŞekil 2-A’ da uygulama yapmak isteyenler için ölçülü izometrik perspektif resim verilmiştir. B’ de ön ve üst görünüşler normal dıştan görüldüğü gibi çizilmiştir. Ön görünüşte görünmeyen kenarlar kesik çizgiyle belirtilmiştir. C’ de üst görünüşte kesit düzlemi alınmış olup Ön görünüşte kesit alınmıştır. Kesit alınan dolu yüzeyler 45 derece eğimli sürekli ince çizgilerle taranmıştır. Görünmeyen kenarlar kesit alındığından dolayı sürekli kalın çizgiye dönüştürülmüştür. Şekil 2:Perspektif görünüş (A), normal görünüş (B) ve kesit görünüş (C)2.DÜZ TAM KESİT Bir parça boydan boya kesit alınıyorsa buna Tam Kesit denir. Tam kesitler düz veya kademeli olabilir. Kesit düzlem çizgisi düz ise alınan kesit işlemine Düz Tam Kesit denir. Kısaca Tam Kesit denir. Şekil 3’ de perspektif görünüşü verilen parçanın ön ve üst görünüşü çizilir (Şekil 4). Şekil 3:Parçanın perspektif görünüşü Şekil 4:Ön ve üst görünüş Parçanın düz tam kesitini almak için aşağıdaki işlem sırası uygulanır: 1. Ölçülendirme varsa silinir. Çünkü ölçülendirmelerin kesit alındıktan sonra yapılması tavsiye edilir. 2. Görünüşler incelendiği zaman kesik çizgiyle çizilmiş görünmeyen kenarların ön görünüşte olduğu görülmektedir. O zaman kesit düzlemi üst görünüşten alınacaktır. 3. Kesit düzlem çizgileri uçları kalın noktalı kesik çizgidir (Şekil 5). Kalın kısımlara dik bir ok yerleştirilir ve harflendirilir. Ok ve harfin yüksekliği normal ok yüksekliğinden 1.5 - 2 kat daha büyük alınır. 4. Kesit alındıktan sonra kesik çizgiler sürekli kalın çizgi haline dönüştürülür. Dolu kısımlar 45˚veya tam tersi 135˚ açıyla taranırlar(Şekil 6). Burada 135˚ tercih edilmiştir. Boşluklar taranmaz. Tarama çizgileri sürekli ince çizgilerdir. İki çizgi arasındaki uzaklıklar için standart bir değer yoktur. Ne çok seyrek ne çok sık göz kararı ayarlanır. Kesit alındıktan sonra normalde görünen bazı kenarlar silinir. Kesit alındığını belirtmek için A-A Kesiti ve A-A gibi yazılarla belirtilirler. Şekil 5:Kesit düzlem çizgisi Şekil 6: Tam kesit alma işlemi3.KADEMELİ TAM KESİT Bir parça üzerinde aynı hizada olmayan kısımların kesitini bir defada göstermek için boydan boya kesit alınıyorsa buna Kademeli Tam Kesit denir. Şekil 7’de görünüşleri çizilip kademeli kesit alınacak parçanın perspektif görünüşü görülmektedir. Şekil 7:Kademeli kesiti alınacak parçanın perspektif resmiŞekil 7’deki parçanın kademeli tam kesitini almak için aşağıdaki işlem sırası uygulanır: 1. Parçanın ön ve üst görünüşü çizilir (Şekil 8). Şekil 8:Parçanın ön ve üst görünüşleri 2. Görünüşler incelendiği zaman kesik çizgiyle çizilmiş görünmeyen kenarların ön görünüşte olduğu görülmektedir. O zaman kademeli kesit düzlemi üst görünüşten alınacaktır. Ölçülendirme yapıldıysa silinir. Ölçülendirmeler kesit alındıktan sonra yapılmalıdır. 3. Kademeli Kesit Düzlemi çizgileri uçları kalın noktalı kesik çizgidir. Ayrıca kesit düzleminin dönüş yerleri de kalın çizgiyle belirtilir (Şekil 9). Uç taraftaki kalın çizgilere dik bir ok yerleştirilir ve harflendirilir. Ok ve harfin yüksekliği normal ok yüksekliğinden 1.5 - 2 kat daha büyük alınır. Şekil 9:Kademeli kesit düzlem çizgisi ve kesit görünüş4. Kademeli kesitin dönüş yerlerinde kenar meydana getirilmez. Okun baktığı kısım bırakılır ve görünüşü çizilir. Hayali olarak diğer kısmın atıldığı kabul edilir. Gerçek hayatta böyle atma yoktur. 5. Kesit alındıktan sonra kesik çizgiler sürekli kalın çizgi haline dönüştürülür. Dolu kısımlar 45˚veya tam tersi 135˚ açıyla taranırlar(Şekil 9).Burada 45˚ tercih edilmiştir. Boşluklar taranmaz. Kesit alındığını belirtmek için A-A Kesiti ve A-A gibi yazılarla belirtilirler. 6. Tarama çizgileri sürekli ince çizgilerdir. İki çizgi arasındaki uzaklıklar için standart bir değer yoktur. Ne çok seyrek ne çok sık. Göz kararı ayarlanır. Kesit alındıktan sonra ön kısımdaki normalde görünen bazı kenarlar silinir. Burada işin püf noktası görünüş çıkarmanın çok iyi bilinmesidir. Çizgilerle ilgili geniş bilgi almak içinTIKLAYINIZ.