3. BÖLÜM : İzdüşümler ve Görünüşler
- 1 İZDÜŞÜM ve İZDÜŞÜM METOTLARI
- 2 NOKTA ve DOĞRULARIN İZDÜŞÜMLERİ
- 3 DÜZLEMLERİN İZDÜŞÜMLERİ
- 4 CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ-1
- 5 CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ-2
- 6 PARÇALARIN YETERLİ GÖRÜNÜŞÜ
- 7 LOKAL ve YARDIMCI GÖRÜNÜŞLER
- 8 KOPARILMIŞ, DETAY ve SİMETRİK GÖRÜNÜŞLER
- 9 ARAKESİT GÖRÜNÜŞLER
- 10 TABANA EĞİK KESİLMİŞ SİLİNDİR
- 11 TABANA EĞİK KESİLMİŞ KONİ
- 12 TABANA EĞİK KESİLMİŞ PİRAMİT
CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ-2
1.“SAĞ YAN” GÖRÜNÜŞ
Ön, Üst ve Sol Yan görünüşler konusunda yaygın olarak kullanılan 3 temel görünüşün çıkarılmasını örneklerle anlatmıştık. Tekrar edecek olursak bu görünüşlerden Ön görünüş birinci temel görünüş olup Alın (A) izdüşüm düzlemine çizilir. Sol Yan görünüş, ön görünüşün sol tarafından bakılıp sağ taraftaki Profil (P) izdüşüm düzlemine çizilir. Üst görünüş, ön görünüşün üst tarafından bakılıp alt taraftaki Yatay (Y) izdüşüm düzlemine çizilir. Boyutlandırma açısından en az iki görünüşün gerektiğini belirtmiştik.
Bazı durumlarda bu üç görünüş yeterli olmayabilir. O zaman diğer görünüşler devreye alınarak çizilirler. Bunları sırayla anlatalım.
Şekil 1’ de izometrik perspektifi verilmiş parçanın Sağ Yan görünüşünü elde etmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Her zaman ana görünüş olarak Ön görünüş çizilir. Başka görünüş olmasa bile ön görünüş parçanın genel şekli hakkında bilgi vermelidir. Dik izdüşüm kuralına göre 1 ve 2 numaralı yüzeyler görünür Şekil 2).
Şekil 1:Bakış doğrultuları Şekil 2:Ön görünüş 2. Sağ Yan görünüş için parçanın sağ tarafından bakılıp ön görünüşün sol tarafına çizilir. 6 ve 7 numaralı yüzeyler görünür (Şekil 3). Üç temel görünüşün haricindeki tüm görünüşler kurallara uygun çizilse bile herkes tarafından kolayca anlaşılmayabilir. Bu gibi durumlarda bakış doğrultusu göstermek en pratik yoldur ve çok kullanışlıdır. Bakış doğrultusu bir ok ve bir büyük harften oluşur. Elde edilen yeni görünüşün altına A-Bakışı veya “A” harfi yazılarak görünüşün adı belirtilmiş olur.
Şekil 3:”Sağ Yan” görünüş Şekil 4:”Alt” görünüş 2.ALT GÖRÜNÜŞ
Alt görünüş için ön görünüşün altından bakılır ve elde edilen görünüş ön görünüşün üst tarafına çizilir. Daha önce anlattığımız sebeplerden dolayı anlaşılmayı kolaylaştırmak için “B” bakış doğrultusu alınmıştır.
Şekil 1’ deki perspektif resimdeki 10 numaralı yüzey şeklimizin taban yüzeyidir. Tabana dik izdüşüm kuralı uygulandığında 10 numaralı yüzey görünür. Üst taraftaki 3, 4 ve 5 numaralı yüzeyler görünmezler. Görünmeyen bu yüzeylerin sınırları kesik çizgiyle çizilirler. Kesik çizgiler ince çizgidir. Görünen kenarlar kalın çizgidir. Şekil 4’ te diğer görünüşlerle beraber alt görünüş de gösterilmektedir. 3. ARKA GÖRÜNÜŞ
Arka görünüş için ön görünüşün arkasından bakılır ve elde edilen görünüş sol yan görüşün veya sağ yan görünüşün hizasına çizilir. Burada sol yan görünüşün hizası seçilmiştir. Yine anlamayı kolaylaştırmak için “C” bakış doğrultusu alınmıştır.
Şekil 1’ deki perspektif resimde 8 numaralı yüzey şeklimizin arka yüzeyidir. Arka yüzeye dik izdüşüm kuralı uygulandığında 8 numaralı yüzey görünür. Ön taraftaki 1 ve 2 numaralı yüzeyler görünmezler. Görünmeyen bu yüzeylerin sınırları kesik çizgiyle çizilirler. Kesik çizgiler ince çizgidir. Görünen kenarlar kalın çizgidir. Şekil 6’ da tüm altı temel görünüş gösterilmektedir.
Şekil 5:Arka görünüş Şekil 6: Altı temel görünüş
Ön, Üst ve Sol Yan görünüşler konusunda yaygın olarak kullanılan 3 temel görünüşün çıkarılmasını örneklerle anlatmıştık. Tekrar edecek olursak bu görünüşlerden Ön görünüş birinci temel görünüş olup Alın (A) izdüşüm düzlemine çizilir. Sol Yan görünüş, ön görünüşün sol tarafından bakılıp sağ taraftaki Profil (P) izdüşüm düzlemine çizilir. Üst görünüş, ön görünüşün üst tarafından bakılıp alt taraftaki Yatay (Y) izdüşüm düzlemine çizilir. Boyutlandırma açısından en az iki görünüşün gerektiğini belirtmiştik.
Bazı durumlarda bu üç görünüş yeterli olmayabilir. O zaman diğer görünüşler devreye alınarak çizilirler. Bunları sırayla anlatalım.
Şekil 1’ de izometrik perspektifi verilmiş parçanın Sağ Yan görünüşünü elde etmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Her zaman ana görünüş olarak Ön görünüş çizilir. Başka görünüş olmasa bile ön görünüş parçanın genel şekli hakkında bilgi vermelidir. Dik izdüşüm kuralına göre 1 ve 2 numaralı yüzeyler görünür Şekil 2).
Şekil 1:Bakış doğrultuları Şekil 2:Ön görünüş 2. Sağ Yan görünüş için parçanın sağ tarafından bakılıp ön görünüşün sol tarafına çizilir. 6 ve 7 numaralı yüzeyler görünür (Şekil 3). Üç temel görünüşün haricindeki tüm görünüşler kurallara uygun çizilse bile herkes tarafından kolayca anlaşılmayabilir. Bu gibi durumlarda bakış doğrultusu göstermek en pratik yoldur ve çok kullanışlıdır. Bakış doğrultusu bir ok ve bir büyük harften oluşur. Elde edilen yeni görünüşün altına A-Bakışı veya “A” harfi yazılarak görünüşün adı belirtilmiş olur.
Şekil 3:”Sağ Yan” görünüş Şekil 4:”Alt” görünüş 2.ALT GÖRÜNÜŞ
Alt görünüş için ön görünüşün altından bakılır ve elde edilen görünüş ön görünüşün üst tarafına çizilir. Daha önce anlattığımız sebeplerden dolayı anlaşılmayı kolaylaştırmak için “B” bakış doğrultusu alınmıştır.
Şekil 1’ deki perspektif resimdeki 10 numaralı yüzey şeklimizin taban yüzeyidir. Tabana dik izdüşüm kuralı uygulandığında 10 numaralı yüzey görünür. Üst taraftaki 3, 4 ve 5 numaralı yüzeyler görünmezler. Görünmeyen bu yüzeylerin sınırları kesik çizgiyle çizilirler. Kesik çizgiler ince çizgidir. Görünen kenarlar kalın çizgidir. Şekil 4’ te diğer görünüşlerle beraber alt görünüş de gösterilmektedir. 3. ARKA GÖRÜNÜŞ
Arka görünüş için ön görünüşün arkasından bakılır ve elde edilen görünüş sol yan görüşün veya sağ yan görünüşün hizasına çizilir. Burada sol yan görünüşün hizası seçilmiştir. Yine anlamayı kolaylaştırmak için “C” bakış doğrultusu alınmıştır.
Şekil 1’ deki perspektif resimde 8 numaralı yüzey şeklimizin arka yüzeyidir. Arka yüzeye dik izdüşüm kuralı uygulandığında 8 numaralı yüzey görünür. Ön taraftaki 1 ve 2 numaralı yüzeyler görünmezler. Görünmeyen bu yüzeylerin sınırları kesik çizgiyle çizilirler. Kesik çizgiler ince çizgidir. Görünen kenarlar kalın çizgidir. Şekil 6’ da tüm altı temel görünüş gösterilmektedir.
Şekil 5:Arka görünüş Şekil 6: Altı temel görünüş
SPONSORLAR
