3. BÖLÜM : İzdüşümler ve Görünüşler
- 1 İZDÜŞÜM ve İZDÜŞÜM METOTLARI
- 2 NOKTA ve DOĞRULARIN İZDÜŞÜMLERİ
- 3 DÜZLEMLERİN İZDÜŞÜMLERİ
- 4 CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ-1
- 5 CİSİMLERİN GÖRÜNÜŞLERİ-2
- 6 PARÇALARIN YETERLİ GÖRÜNÜŞÜ
- 7 LOKAL ve YARDIMCI GÖRÜNÜŞLER
- 8 KOPARILMIŞ, DETAY ve SİMETRİK GÖRÜNÜŞLER
- 9 ARAKESİT GÖRÜNÜŞLER
- 10 TABANA EĞİK KESİLMİŞ SİLİNDİR
- 11 TABANA EĞİK KESİLMİŞ KONİ
- 12 TABANA EĞİK KESİLMİŞ PİRAMİT
PARÇALARIN YETERLİ GÖRÜNÜŞÜ
1.GÖRÜNÜŞ SAYISININ TESPİTİ
Daha önceki derslerimizde altı temel görünüşü anlatmıştık. Bazı parçalar tek görünüşle, bazı parçalar iki görünüşle ve bazı parçalar üç görünüşle ifade edilebilir. İlave olarak yardımcı görünüş de gerekebilir. Buna yeterli görünüş denir. Bu işe yeni başlayan arkadaşlar biraz zorlanabilirler. Bu işi tam başarmak için biraz tecrübe sahibi olmak gerekir. Çalıştıkça tecrübe kendiliğinden kazanılır. Her zaman Ön görünüşün çizilmesi zorunludur.
Görünüş sayısı tespitinde aşağıdaki kriterler dikkate alınır:
1. Uzunluk, genişlik ve yükseklik boyutları verilmiş mi?
2. Parça üzerindeki tüm kısımların konumu belli mi? 2.TEK GÖRÜNÜŞLE İFADE EDİLEN PARÇALAR
1. Sac parçalarının kalınlığı her yerde aynı olduğundan tek görünüş çizilir ve kalınlık değeri üzerine yazılır (Şekil 1). Bu resimdeki 260 ölçüsü uzunluğu, 145 ölçüsü yüksekliği belirtir. Kalınlık=10 cümlesindeki 10 değeri üçüncü boyut olan genişliği belirtir. Kalınlık yazısı yerine Thickness (Kalınlık) kelimesinin baş harfi olan t harfi de kullanılabilir. İkinci görünüş çizilmesi gerekseydi üst veya sol yan görünüşlerden birinin çizilmesi yeterliydi.
Şekil 1:Sac parçasının görünüşü 2. Tabanı daire olan silindir, koni ve küre tek görünüşle ifade edilebilir. Şekil 2’ de silindirin ön görünüşü görülmektedir. Burada 120 ölçüsü yükseklik ölçüsüdür. Çap (Ø) işaretinden dolayı 50 ve 80 ölçüleri çap ölçüsüdür. Çap işareti (Ø) ilgili kısmın daire olduğunu belirtir. Dairelerde uzunluk ve genişlik ölçüleri aynıdır. İkinci bir görünüş çizilecekse üst görünüş çizilmelidir. Sol Yan görünüşle Ön görünüş aynıdır.
Aynı durum koni içinde geçerlidir (Şekil 3). Küre, tek görünüşle daire şeklinde çizilir ve ölçülendirmede küre olduğu belirtilir. Küre kelimesinin yerine Sphere (Küre) kelimesinin baş harfi olan S harfi de yazılabilir.
Şekil 2:Silindir Şekil 3:Koni Şekil 4:Küre 3.Kesiti kare olan parçalar da tek görünüşle ifade edilebilir (Şekil 5). Burada 120 ölçüsü uzunluğu, 50 ve 80 ölçüleri önündeki kare işareti genişlik ve yüksekliği temsil eder. İkinci bir görünüş çizilecekse sol yan görünüş çizilmelidir.
Şekil 5:Kesiti kare olan parçanın görünüşü 3.İKİ GÖRÜNÜŞLE İFADE EDİLEN PARÇALAR
Daha önceki konularda belirttiğimiz gibi her cismin 3 temel boyutu vardır. Uzunluk, genişlik ve yükseklik. Ön görünüş de uzunluk ve yükseklik, üst görünüş de uzunluk ve genişlik, yan görünüş de ise genişlik ve yükseklik boyutları belirtilir. Ayrıca delik gibi, çıkıntı gibi kısımların konumlarının belli olması gerekir. Bu saydığımız hususlar tek görünüş ile anlatılamaz.
Şekil 6’ daki perspektifin Ön görünüşü çizildikten sonra çıkıntı ve deliğin konumunu belirtmek için Sol Yan veya Üst görünüşlerden birinin çizilmesi gerekir. Biz burada yan görünüşü tercih ettik.
Şekil 6:Perspektif Şekil 7:Görünüşler Şekil 7’ de görüldüğü gibi ön görünüşte uzunluk ve yükseklik değerleri gösterilmiştir. Yan görünüşte ise genişlik değerleriyle deliğin gerçek şekli gösterilmiştir. 50 mm yüksekliğindeki çıkıntının konumu ön görünüşte 20 ölçüsüyle, yan görünüşte 15 ölçüsüyle belirtilmiştir. 4.ÜÇ GÖRÜNÜŞLE İFADE EDİLEN PARÇALAR
Bazı parçaların kısımları 2 görünüş ile ifade edilemeyebilir. Bu durumda 3 temel görünüş çizilir. Görünüşler tespit edilirken parçanın kısımlarının geometrik şekilleri dikkate alınır. Parçaların kısımları prizma, küp, silindir, koni gibi geometrik şekillerden birine uyar. Buraya kadar bunlarla ilgili bilgiler verilmiştir. Şekil 8’ de üç görünüşle ifade edilen resim görülmektedir.
♦ Görünüşlerdeki A kısmı silindiriktir. Ön görünüşle beraber üst veya yan görünüş yeterlidir.
♦ Görünüşlerdeki B kısmı bir dikdörtgen kesitli kanaldır. Ön görünüşle beraber yan görünüş yeterlidir.
♦ Görünüşlerdeki C kısmı uçları yarım daire olan bir çıkıntıdır. Ön görünüşle beraber üst görünüş mecburen çizilecek. Yan görünüş de uçların yarım daire olduğu anlaşılmaz.
Şekil 8:Üç görünüş ile ifade edilen resim
Daha önceki derslerimizde altı temel görünüşü anlatmıştık. Bazı parçalar tek görünüşle, bazı parçalar iki görünüşle ve bazı parçalar üç görünüşle ifade edilebilir. İlave olarak yardımcı görünüş de gerekebilir. Buna yeterli görünüş denir. Bu işe yeni başlayan arkadaşlar biraz zorlanabilirler. Bu işi tam başarmak için biraz tecrübe sahibi olmak gerekir. Çalıştıkça tecrübe kendiliğinden kazanılır. Her zaman Ön görünüşün çizilmesi zorunludur.
Görünüş sayısı tespitinde aşağıdaki kriterler dikkate alınır:
1. Uzunluk, genişlik ve yükseklik boyutları verilmiş mi?
2. Parça üzerindeki tüm kısımların konumu belli mi? 2.TEK GÖRÜNÜŞLE İFADE EDİLEN PARÇALAR
1. Sac parçalarının kalınlığı her yerde aynı olduğundan tek görünüş çizilir ve kalınlık değeri üzerine yazılır (Şekil 1). Bu resimdeki 260 ölçüsü uzunluğu, 145 ölçüsü yüksekliği belirtir. Kalınlık=10 cümlesindeki 10 değeri üçüncü boyut olan genişliği belirtir. Kalınlık yazısı yerine Thickness (Kalınlık) kelimesinin baş harfi olan t harfi de kullanılabilir. İkinci görünüş çizilmesi gerekseydi üst veya sol yan görünüşlerden birinin çizilmesi yeterliydi.
Şekil 1:Sac parçasının görünüşü 2. Tabanı daire olan silindir, koni ve küre tek görünüşle ifade edilebilir. Şekil 2’ de silindirin ön görünüşü görülmektedir. Burada 120 ölçüsü yükseklik ölçüsüdür. Çap (Ø) işaretinden dolayı 50 ve 80 ölçüleri çap ölçüsüdür. Çap işareti (Ø) ilgili kısmın daire olduğunu belirtir. Dairelerde uzunluk ve genişlik ölçüleri aynıdır. İkinci bir görünüş çizilecekse üst görünüş çizilmelidir. Sol Yan görünüşle Ön görünüş aynıdır.
Aynı durum koni içinde geçerlidir (Şekil 3). Küre, tek görünüşle daire şeklinde çizilir ve ölçülendirmede küre olduğu belirtilir. Küre kelimesinin yerine Sphere (Küre) kelimesinin baş harfi olan S harfi de yazılabilir.
Şekil 2:Silindir Şekil 3:Koni Şekil 4:Küre 3.Kesiti kare olan parçalar da tek görünüşle ifade edilebilir (Şekil 5). Burada 120 ölçüsü uzunluğu, 50 ve 80 ölçüleri önündeki kare işareti genişlik ve yüksekliği temsil eder. İkinci bir görünüş çizilecekse sol yan görünüş çizilmelidir.
Şekil 5:Kesiti kare olan parçanın görünüşü 3.İKİ GÖRÜNÜŞLE İFADE EDİLEN PARÇALAR
Daha önceki konularda belirttiğimiz gibi her cismin 3 temel boyutu vardır. Uzunluk, genişlik ve yükseklik. Ön görünüş de uzunluk ve yükseklik, üst görünüş de uzunluk ve genişlik, yan görünüş de ise genişlik ve yükseklik boyutları belirtilir. Ayrıca delik gibi, çıkıntı gibi kısımların konumlarının belli olması gerekir. Bu saydığımız hususlar tek görünüş ile anlatılamaz.
Şekil 6’ daki perspektifin Ön görünüşü çizildikten sonra çıkıntı ve deliğin konumunu belirtmek için Sol Yan veya Üst görünüşlerden birinin çizilmesi gerekir. Biz burada yan görünüşü tercih ettik.
Şekil 6:Perspektif Şekil 7:Görünüşler Şekil 7’ de görüldüğü gibi ön görünüşte uzunluk ve yükseklik değerleri gösterilmiştir. Yan görünüşte ise genişlik değerleriyle deliğin gerçek şekli gösterilmiştir. 50 mm yüksekliğindeki çıkıntının konumu ön görünüşte 20 ölçüsüyle, yan görünüşte 15 ölçüsüyle belirtilmiştir. 4.ÜÇ GÖRÜNÜŞLE İFADE EDİLEN PARÇALAR
Bazı parçaların kısımları 2 görünüş ile ifade edilemeyebilir. Bu durumda 3 temel görünüş çizilir. Görünüşler tespit edilirken parçanın kısımlarının geometrik şekilleri dikkate alınır. Parçaların kısımları prizma, küp, silindir, koni gibi geometrik şekillerden birine uyar. Buraya kadar bunlarla ilgili bilgiler verilmiştir. Şekil 8’ de üç görünüşle ifade edilen resim görülmektedir.
♦ Görünüşlerdeki A kısmı silindiriktir. Ön görünüşle beraber üst veya yan görünüş yeterlidir.
♦ Görünüşlerdeki B kısmı bir dikdörtgen kesitli kanaldır. Ön görünüşle beraber yan görünüş yeterlidir.
♦ Görünüşlerdeki C kısmı uçları yarım daire olan bir çıkıntıdır. Ön görünüşle beraber üst görünüş mecburen çizilecek. Yan görünüş de uçların yarım daire olduğu anlaşılmaz.
Şekil 8:Üç görünüş ile ifade edilen resim
SPONSORLAR
