6. BÖLÜM : Görünüş Çıkarma Uygulamaları
UYGULAMALAR-5
1.UYGULAMA
1.ÖN GÖRÜNÜŞ’ ün ÇİZİMİ
Şekil 1’ de izometrik perspektif resmi verilen parçanın ön ve üst görünüşü çizilecektir. Sol yan görünüşü çizmeye gerek yoktur. Ön görünüşü çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
Şekil 1:Görünüşü çizilecek parça 1. Ön görünüş te 1, 2, 3 ve 4 numaralı yüzeyler görünür.
2. 1 numaralı silindirik yüzey dikdörtgen şeklinde görünür. 2 ve 3 numaralı yüzeyler teğet olduklarından dikdörtgen şeklinde görünür. 2 numaralı yüzey 1 numaralı yüzeyle de teğettir. Teğet yüzeylerde keskin köşe olmadığından kenar meydana gelmez.
3. Silindirik ve dairesel kısımların tüm görünüşlerinde eksen çizgisi çizilir. Ayrıca 5 numaralı kanal ile 6 numaralı delik görünmediğinden kesik çizgiyle çizilirler (Şekil 2).
Şekil 2:Ön görünüş 2.ÜST GÖRÜNÜŞ’ ün ÇİZİMİ
Üst görünüş ön görünüşün hizasına ve alt kısmına çizilir. Şekil 1’ de izometrik perspektif resmi verilen parçanın üst görünüşünü çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1. Üzerinde dairesel kısımlar bulunan bu tip şekillerde önce eksenler çizilir (Şekil 3).
Şekil 3:Eksenler ve ölçüleri 2. Bu tip teğet çizimlerinde önce tam daireler ölçülerine göre eksenlerin kesim yerleri merkez kabul edilerek çizilirler. R10.5 yayları da tam daire olarak çizilirler (Şekil 4). Hemen şunu hatırlatalım R harfi Radius kelimesinin baş harfidir ve yarıçap sembolüdür.
Şekil 4:Daire çizimleri 3. Şekil 5’ de görüldüğü gibi dairelere dıştan teğet doğrular çizilir. Elde çizim yapanlar pratik olarak cetvelle eksen çizgilerinin daireleri kestiği dış noktalarını hizalayarak teğet doğruları çizerler. Çizim programı kullananlar teğet yakalama modlarıyla teğet doğruları kolay ve hassas bir şekilde çizerler.
Şekil 5:Teğet doğrular ve daireler 4. Ayrıca 1 ve 2 numaralı yerlerdeki R7 yayları teğet olarak tam dire çizilirler. Elde çizim yapanlar daire şablonundaki çapı 14 olan daireyi hizalayarak daire ve doğruya teğet daireyi çizer. Çizim programı kullananalar teğet yakalama modlarıyla çok kolay bir şekilde çizerler.
5. Da dairelerin fazla kısımları silinir ve üst görünüşün dış sınırları çizilmiş olur (Şekil 6).
Şekil 6:Teğet doğru ve yay çizimleri 5. Genişliği 11 olan kanalı çizmek için aşağıdaki işlem sırası kullanılır:
♦ Çapı 11 olan daireler eksenlerin kesim yerleri merkez kabül edilerek çizilirler (Şekil 7).
Şekil 7:Kanal için daireler
♦ Daireleri alt ve üst kısımlarına teğet doğrular çizilir ve dairelerin iç kısımları silinerek kanallar oluşturulur (Şekil 8).
Şekil 8:Kanalların oluşturulması Şekil 9:Üst görünüş ♦ 8 numaralı yüzeyin üstten görünüşü çizilir ve üst görünüş tamamlanır (Şekil 9).
6. Eksenlerin uzun kısımları silinir ve görünüşler ölçülendirilerek kullanılır hale getirilirler (Şekil 10).
Şekil 10:Ölçülendirilmiş görünüşler 2.UYGULAMA
1.ÖN GÖRÜNÜŞ’ ün ÇİZİMİ
Şekil 11’ de izometrik perspektif resmi verilen “Manivela Kolu” nun yeterli görünüşü çizilecektir. Her zaman birinci olarak ön görünüş çizilir.
Şekil 11:Görünüşleri çizilecek “Manivela Kolu” Parçanın ön görünüşü bakış yönü alınarak çizilir (Şekil 12). Bu parçada kullanılacak teğet doğru çizimlerindeki işlem sırası daha önceki örnek uygulamalarda anlatıldığı gibidir.
Şekil 12: Manivela Kolu’ nun ön görünüşü 2. ÜST ve YARDIMCI GÖRÜNÜŞÜN ÇİZİMİ
Bu tip açılı parçaların üst ve yan görünüşleri normal izdüşüm kurallarına göre çizildiğinde gerçek büyüklükte olmazlar. Gerçek büyüklük olmayan yerlerden ölçü alınıp parça yapılmaz. Bundan dolayı üst görünüş koparılmış olarak çizilebilir. Bir bakış doğrultusu alınarak yardımcı görünüş sınıfına dahil edilir ve yanlış anlama önlenmiş olur (Şekil 13).
Şekil 13:Üst görünüş (Yardımcı görünüş şeklinde) Ekseni 60˚olan eğik kısmın çiziminde yardımcı görünüş kullanılacaktır. Eksene dik bir bakış doğrultusu alınır. Yardımcı görünüş eksene paralel ve aynı hizada çizilebildiği gibi çizim kağıdının boş bir yerine dik olarak da çizilebilir. Biz eksene paralel çizimi tercih ettik (Şekil 14).
Şekil 14:Yardımcı görünüş
1.ÖN GÖRÜNÜŞ’ ün ÇİZİMİ
Şekil 1’ de izometrik perspektif resmi verilen parçanın ön ve üst görünüşü çizilecektir. Sol yan görünüşü çizmeye gerek yoktur. Ön görünüşü çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
Şekil 1:Görünüşü çizilecek parça 1. Ön görünüş te 1, 2, 3 ve 4 numaralı yüzeyler görünür.
2. 1 numaralı silindirik yüzey dikdörtgen şeklinde görünür. 2 ve 3 numaralı yüzeyler teğet olduklarından dikdörtgen şeklinde görünür. 2 numaralı yüzey 1 numaralı yüzeyle de teğettir. Teğet yüzeylerde keskin köşe olmadığından kenar meydana gelmez.
3. Silindirik ve dairesel kısımların tüm görünüşlerinde eksen çizgisi çizilir. Ayrıca 5 numaralı kanal ile 6 numaralı delik görünmediğinden kesik çizgiyle çizilirler (Şekil 2).
Şekil 2:Ön görünüş 2.ÜST GÖRÜNÜŞ’ ün ÇİZİMİ
Üst görünüş ön görünüşün hizasına ve alt kısmına çizilir. Şekil 1’ de izometrik perspektif resmi verilen parçanın üst görünüşünü çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1. Üzerinde dairesel kısımlar bulunan bu tip şekillerde önce eksenler çizilir (Şekil 3).
Şekil 3:Eksenler ve ölçüleri 2. Bu tip teğet çizimlerinde önce tam daireler ölçülerine göre eksenlerin kesim yerleri merkez kabul edilerek çizilirler. R10.5 yayları da tam daire olarak çizilirler (Şekil 4). Hemen şunu hatırlatalım R harfi Radius kelimesinin baş harfidir ve yarıçap sembolüdür.
Şekil 4:Daire çizimleri 3. Şekil 5’ de görüldüğü gibi dairelere dıştan teğet doğrular çizilir. Elde çizim yapanlar pratik olarak cetvelle eksen çizgilerinin daireleri kestiği dış noktalarını hizalayarak teğet doğruları çizerler. Çizim programı kullananlar teğet yakalama modlarıyla teğet doğruları kolay ve hassas bir şekilde çizerler.
Şekil 5:Teğet doğrular ve daireler 4. Ayrıca 1 ve 2 numaralı yerlerdeki R7 yayları teğet olarak tam dire çizilirler. Elde çizim yapanlar daire şablonundaki çapı 14 olan daireyi hizalayarak daire ve doğruya teğet daireyi çizer. Çizim programı kullananalar teğet yakalama modlarıyla çok kolay bir şekilde çizerler.
5. Da dairelerin fazla kısımları silinir ve üst görünüşün dış sınırları çizilmiş olur (Şekil 6).
Şekil 6:Teğet doğru ve yay çizimleri 5. Genişliği 11 olan kanalı çizmek için aşağıdaki işlem sırası kullanılır:
♦ Çapı 11 olan daireler eksenlerin kesim yerleri merkez kabül edilerek çizilirler (Şekil 7).
Şekil 7:Kanal için daireler
♦ Daireleri alt ve üst kısımlarına teğet doğrular çizilir ve dairelerin iç kısımları silinerek kanallar oluşturulur (Şekil 8).
Şekil 8:Kanalların oluşturulması Şekil 9:Üst görünüş ♦ 8 numaralı yüzeyin üstten görünüşü çizilir ve üst görünüş tamamlanır (Şekil 9).
6. Eksenlerin uzun kısımları silinir ve görünüşler ölçülendirilerek kullanılır hale getirilirler (Şekil 10).
Şekil 10:Ölçülendirilmiş görünüşler 2.UYGULAMA
1.ÖN GÖRÜNÜŞ’ ün ÇİZİMİ
Şekil 11’ de izometrik perspektif resmi verilen “Manivela Kolu” nun yeterli görünüşü çizilecektir. Her zaman birinci olarak ön görünüş çizilir.
Şekil 11:Görünüşleri çizilecek “Manivela Kolu” Parçanın ön görünüşü bakış yönü alınarak çizilir (Şekil 12). Bu parçada kullanılacak teğet doğru çizimlerindeki işlem sırası daha önceki örnek uygulamalarda anlatıldığı gibidir.
Şekil 12: Manivela Kolu’ nun ön görünüşü 2. ÜST ve YARDIMCI GÖRÜNÜŞÜN ÇİZİMİ
Bu tip açılı parçaların üst ve yan görünüşleri normal izdüşüm kurallarına göre çizildiğinde gerçek büyüklükte olmazlar. Gerçek büyüklük olmayan yerlerden ölçü alınıp parça yapılmaz. Bundan dolayı üst görünüş koparılmış olarak çizilebilir. Bir bakış doğrultusu alınarak yardımcı görünüş sınıfına dahil edilir ve yanlış anlama önlenmiş olur (Şekil 13).
Şekil 13:Üst görünüş (Yardımcı görünüş şeklinde) Ekseni 60˚olan eğik kısmın çiziminde yardımcı görünüş kullanılacaktır. Eksene dik bir bakış doğrultusu alınır. Yardımcı görünüş eksene paralel ve aynı hizada çizilebildiği gibi çizim kağıdının boş bir yerine dik olarak da çizilebilir. Biz eksene paralel çizimi tercih ettik (Şekil 14).
Şekil 14:Yardımcı görünüş
SPONSORLAR
