1.BİR DOĞRUYU BİR NOKTAYLA TEĞET YAYLA BİRLEŞTİRME
  Makina çizimlerinde teğet çizimleri çok önemli bir yer tutar. Teknik elemanlar bu çizimlerin nasıl yapıldığını çok iyi bilmeleri gerekir. Şekil 1’ de görülen AB doğrusuyla P noktasını yarıçapı 35 mm olan bir yayla teğet birleştirelim. Pergel ve cetvelle bu işlemi gerçekleştirmek için aşağıdaki sıra takip edilir:

 
               Şekil 1:Nokta ve doğru                              Şekil 2:Paralel doğru çizimi

  1. AB doğrusuna 35 mm uzaklıkta paralel bir doğru çizilir. Pergel 35 mm açılır ve AB doğrusu üzerinde istenilen yerlerde iki merkez alınarak yaylar çizilir. Paralel doğruyu oluşturmak için iki yaya teğet bir doğru çizilir (Şekil 2).
  2. Yine pergel 35 mm açılarak P merkezli bir yay çizilir ve paralel doğru O noktasında kestirilir (Şekil 3).

 
          Şekil 3:R35 yayı ve O noktası                              Şekil 4:Teğet yay çizimi

  3. O noktasında AB doğrusuna dik bir doğru çizilir. Pergel 35 mm açılarak O merkezli P noktasından başlayarak AB doğrusuna teğet yay çizilir ve işlem tamamlanır (Şekil 4).
  Not: Gerçekte bütün çizimler ince çizgilerle yapılır. İşlem bittikten sonra ana çizgiler kalınlaştırılır.

  2. BİR NOKTAYLA DOĞRU ÜZERİNDEKİ BİR NOKTAYI YAYLA BİRLEŞTİRME
  Şekil 5’ de görülen P noktasını, AB doğrusu üzerindeki C noktasında teğet bir yayla  birleştirmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
  1. P noktasıyla C noktası bir doğruyla birleştirilir ve orta dikmesi çizilir (Şekil 6).

 
  Şekil 5:Noktalar ve AB doğrusu           Şekil 6:PC doğrusu ve orta dikmesi

  2. C noktasından AB doğrusuna dik bir doğru çizilir. PC doğrusunun orta dikmesi uzatılarak kestirilir ve O noktası bulunur (Şekil 7).
  3. Pergel OC uzunluğu kadar açılarak O merkezli P ve C noktaları arası yayla birleştirilerek işlem tamamlanır (Şekil 8). Yay AB doğrusuna C noktasında teğettir.

  
      Şekil 7:Dik doğrular ve O noktası                        Şekil 8:Teğet yay çizimi

  3. BİRBİRİNE DİK İKİ DOĞRUYU TEĞET YAYLA BİRLEŞTİRME
  Şekil 9’ da görülen iki dik doğruyu yarıçapı 30 mm olan bir yayla teğet birleştirelim. Pergel ve cetvelle bu işlemi gerçekleştirmek için aşağıdaki sıra takip edilir:
  1. AB ve AC doğrularına, 30 mm uzaklıkta paralel doğrular çizilir ve O merkez noktası bulunur (Şekil 10).
  2. Pergel 30 mm açılır ve O merkezli yay çizilir. Böylece birbirine dik iki doğruya teğet yay çizme işlemi tamamlanır (Şekil 11).

    
       Şekil 9:Dik doğrular          Şekil 10:Paralel doğrular            Şekil 11:Teğet yay
  4. DAR AÇILI İKİ DOĞRUYU YAYLA BİRLEŞTİRME
  Şekil 12’ de görülen dar açılı iki doğruyu yarıçapı 25 mm olan bir yayla teğet birleştirelim. Pergel ve cetvelle bu işlemi gerçekleştirmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
  1. AB ve AC doğrularına, 25 mm uzaklıkta paralel doğrular çizilir ve O merkez noktası bulunur (Şekil 13).

 
       Şekil 12:Dar açılı iki doğru                   Şekil 13:Çizilmiş paralel doğrular

  2. O noktasından açının kollarına OD ve OE dik doğruları çizilir. Bu dik doğrular aynı zamanda yarıçapa eşittir (Şekil 14).
  3. Pergel dik doğrular kadar açılır. O noktası merkez alınarak ED yayı çizilir. Bu yay dar açının kollarına teğettir (Şekil 15).

 
               Şekil 14:Dik doğrular                         Şekil 15:Teğet yay çizimi

  Not: Geniş açılı doğrulara da aynı yöntemle verilen yarıçapta teğet yay çizilir (Şekil 16).

        Şekil 16:Geniş açılı doğrularda teğet yay çizimi

  5. İKİ DOĞRUNUN UCUNU YAYLA BİRLEŞTİRME
  Şekil 17’ de görülen iki doğrunun uç noktalarını yarıçapı 50 mm olan bir yayla birleştirelim. Pergel ve cetvelle bu işlemi gerçekleştirmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
  1. Pergel 50 mm açılır. A ve B noktaları merkez alınarak birbirini kesen yaylar çizilir ve O merkez noktası bulunur (Şekil 18).

 
        Şekil 17:Yay çizilecek iki doğru                    Şekil 18:Yaylar ve O merkez noktası

  2. Pergel 50 mm açılır. O noktası merkez alınarak AB yayı çizilir. Bu yay iki doğrunun uçlarını birleştiren yaydır (Şekil 19).

               Şekil 19:İki doğruyu birleştiren yay çizimi