2. BÖLÜM : Geometrik Çizimler
- 1 GEOMETRİK ŞEKİLLER
- 2 DOĞRULARLA İLGİLİ ÇİZİMLER
- 3 AÇILARLA İLGİLİ ÇİZİMLER
- 4 DAİRE İÇİNE ÜÇGEN, DÖRTGEN, BEŞGEN ve ALTIGEN ÇİZİMİ
- 5 DAİRE İÇİNE YEDİGEN, SEKİZGEN, DOKUZGEN ve ONGEN ÇİZİMİ
- 6 GENEL METOTLA ve DİĞER METOTLARLA ÇOKGEN ÇİZİMLERİ
- 7 DAİRELERE TEĞET DOĞRU ÇİZİMLERİ-1
- 8 DAİRELERE TEĞET DOĞRU ÇİZİMLERİ-2
- 9 ÜÇGEN, DAİRE ve YAY İŞLEMLERİ
- 10 OBJELERİ TEĞET YAYLA BİRLEŞTİRME-1
- 11 OBJELERİ TEĞET YAYLA BİRLEŞTİRME-2
- 12 ELİPS ÇİZİMLERİ
- 13 OVAL ÇİZİMLERİ
- 14 PARABOL ÇİZİMLERİ
- 15 SPİRAL ÇİZİMLERİ
- 16 EVOLVENT ve SİKLOİT EĞRİLERİ
- 17 EPİSİKLOİT,HİPOSİKLOİT ve HELİS EĞRİLERİ
DAİRE İÇİNE ÜÇGEN, DÖRTGEN, BEŞGEN ve ALTIGEN ÇİZİMİ
1.DAİRE İÇİNE “ÜÇGEN” ÇİZİMİ
Çokgen çizimlerini elde çizim yapanlara göre anlatacağız. Çizim programı kullananlar çokgen çizimi için poligon (çokgen) komutunu kullanırlar. Çapı 100 mm olan dairenin içine üçgen çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir (Şekil 1). Dairesel objelerde kesinlikle eksen çizgileri çizilmelidir. Eksen çizgileri noktalı kesik ince çizgilerdir. Çizgilerin uzunluğu ve boşlukların ölçüleri şeklin büyüklüğüne göre ayarlanır. Ne çok sık nede çok seyrek olmalıdır.
2. Eksenlerin kesim yeri merkez kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) daire çizilir (Şekil 2). Burada R harfi yarıçap, Ø işareti çap işaretidir.
Şekil 1:Eksenler Şekil 2:Daire
3.Dikey eksenin daireyi kestiği 1 numaralı nokta merkez kabul edilerek dairenin yarıçapında bir yay çizilir (Şekil 3). A, B ve C noktaları birleştirilerek üçgen çizimi tamamlanır (Şekil 4).
Şekil 3:Yay çizimi Şekil 4:Üçgen çizimi 2. DAİRE İÇİNE “DÖRTGEN” ÇİZİMİ
Çapı Ø100 mm olan dairenin içine dörtgen (kare) çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir.
2.Eksenlerin kesim yeri merkez kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) daire çizilir.
3.Şekil 5’ de görüldüğü gibi eksenler daireyi 4 adet 90 dereceye bölerler. Yarıçapı dairenin yarıçapından bir miktar büyük alınarak merkezi 1 ve 2 numaralı noktalar olan ve birbirini kesen iki yay çizilir. Bu yaylar açıortay yaylarıdır. Aynı işlem 2 ve 3 numaralı noktalar dikkate alınarak birbirini kesen ikinci açıortay yayları da çizilir.
Şekil 5:Açıortay yayları Şekil 6:Açıortay doğruları 4. Açıların kesim yerlerinden merkeze doğru açıortay doğruları çizilir. Bu doğrular daireye kadar uzatılır (Şekil 6).
5. A, B, C ve D noktaları birleştirilerek daire içine dörtgen çizilmiş olur (Şekil 7).
6. Hiçbir işlem yapmadan 1, 2, 3 ve 4 numaralı noktalar birleştirilirse eşkenar dörtgen çizilmiş olur (Şekil 8).
Şekil 7:Dörtgen çizimi Şekil 8:Eşkenar dörtgen 3.DAİRE İÇİNE “BEŞGEN” ÇİZİMİ
Çapı 100 mm olan dairenin içine beşgen çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir. Eksenlerin kesim yeri merkez (O) kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) mm olan daire çizilir (Şekil 9).
2. Şekil 10’ da görüldüğü gibi O-A yarıçap eksenini ortadan ikiye bölmek için pergelle O ve A merkezli R yarıçapında altta ve üstte birbirini kesen yaylar çizilir (Şekil 10).
Şekil 9:Eksenler ve daire Şekil 10:Kenarortayı yayları 3.Şekil 11’ de görüldüğü gibi bu yayların kesim yerleri bir doğruyla birleştirilir. Doğrunun ekseni kestiği nokta (M) yarıçapın orta noktasıdır.
4. Şekil 12’ de görüldüğü bu M noktası merkez kabul edilerek B noktasından başlayıp yatay eksende (C) biten R1 yayı çizilir.
Şekil 11:Yarıçapın orta noktası Şekil 12:R1 yayının çizimi 5.Şekil 13’ de görüldüğü bu B noktası merkez kabul edilerek C noktasından başlayıp daireyi kesen R2 yayı çizilir. Yayın kestiği nokta (D) ile B noktası arası doğru ile birleştirilerek beşgenin bir kenar uzunluğu bulunur.
6.Şekil 14’ de görüldüğü gibi pergel B-D uzunluğu kadar açılır. Daire üzerinde sırayla B-E, E-F, F-G ve G-D uzunlukları yay şeklinde işaretlenir. Yayların daireyi kestiği B, E, F, G, D ve B noktaları birleştirilir ve beşgen çizilmiş olur.
Şekil 13:R2 yayının çizimi Şekil 14:Beşgen çizimi 4. DAİRE İÇİNE “ALTIGEN” ÇİZİMİ
Çapı Ø100 mm olan dairenin içine altıgen çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir. Eksenlerin kesim yeri merkez kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) daire çizilir.
2. Şekil 15’ de görüldüğü gibi dairenin yarıçapında, merkezi 1 ve 2 numaralı noktalar olan a ve b yayları çizilir. Yayların daireyi kestiği noktalar altıgenin köşeleridir. A, B, C, D, E ve F noktaları sırayla birleştirilir ve altıgen çizimi tamamlanır (Şekil 16).
Şekil 5:Yay çizimleri Şekil 16:Altıgen çizimi
Çokgen çizimlerini elde çizim yapanlara göre anlatacağız. Çizim programı kullananlar çokgen çizimi için poligon (çokgen) komutunu kullanırlar. Çapı 100 mm olan dairenin içine üçgen çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir (Şekil 1). Dairesel objelerde kesinlikle eksen çizgileri çizilmelidir. Eksen çizgileri noktalı kesik ince çizgilerdir. Çizgilerin uzunluğu ve boşlukların ölçüleri şeklin büyüklüğüne göre ayarlanır. Ne çok sık nede çok seyrek olmalıdır.
2. Eksenlerin kesim yeri merkez kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) daire çizilir (Şekil 2). Burada R harfi yarıçap, Ø işareti çap işaretidir.
Şekil 1:Eksenler Şekil 2:Daire
3.Dikey eksenin daireyi kestiği 1 numaralı nokta merkez kabul edilerek dairenin yarıçapında bir yay çizilir (Şekil 3). A, B ve C noktaları birleştirilerek üçgen çizimi tamamlanır (Şekil 4).
Şekil 3:Yay çizimi Şekil 4:Üçgen çizimi 2. DAİRE İÇİNE “DÖRTGEN” ÇİZİMİ
Çapı Ø100 mm olan dairenin içine dörtgen (kare) çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir.
2.Eksenlerin kesim yeri merkez kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) daire çizilir.
3.Şekil 5’ de görüldüğü gibi eksenler daireyi 4 adet 90 dereceye bölerler. Yarıçapı dairenin yarıçapından bir miktar büyük alınarak merkezi 1 ve 2 numaralı noktalar olan ve birbirini kesen iki yay çizilir. Bu yaylar açıortay yaylarıdır. Aynı işlem 2 ve 3 numaralı noktalar dikkate alınarak birbirini kesen ikinci açıortay yayları da çizilir.
Şekil 5:Açıortay yayları Şekil 6:Açıortay doğruları 4. Açıların kesim yerlerinden merkeze doğru açıortay doğruları çizilir. Bu doğrular daireye kadar uzatılır (Şekil 6).
5. A, B, C ve D noktaları birleştirilerek daire içine dörtgen çizilmiş olur (Şekil 7).
6. Hiçbir işlem yapmadan 1, 2, 3 ve 4 numaralı noktalar birleştirilirse eşkenar dörtgen çizilmiş olur (Şekil 8).
Şekil 7:Dörtgen çizimi Şekil 8:Eşkenar dörtgen 3.DAİRE İÇİNE “BEŞGEN” ÇİZİMİ
Çapı 100 mm olan dairenin içine beşgen çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir. Eksenlerin kesim yeri merkez (O) kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) mm olan daire çizilir (Şekil 9).
2. Şekil 10’ da görüldüğü gibi O-A yarıçap eksenini ortadan ikiye bölmek için pergelle O ve A merkezli R yarıçapında altta ve üstte birbirini kesen yaylar çizilir (Şekil 10).
Şekil 9:Eksenler ve daire Şekil 10:Kenarortayı yayları 3.Şekil 11’ de görüldüğü gibi bu yayların kesim yerleri bir doğruyla birleştirilir. Doğrunun ekseni kestiği nokta (M) yarıçapın orta noktasıdır.
4. Şekil 12’ de görüldüğü bu M noktası merkez kabul edilerek B noktasından başlayıp yatay eksende (C) biten R1 yayı çizilir.
Şekil 11:Yarıçapın orta noktası Şekil 12:R1 yayının çizimi 5.Şekil 13’ de görüldüğü bu B noktası merkez kabul edilerek C noktasından başlayıp daireyi kesen R2 yayı çizilir. Yayın kestiği nokta (D) ile B noktası arası doğru ile birleştirilerek beşgenin bir kenar uzunluğu bulunur.
6.Şekil 14’ de görüldüğü gibi pergel B-D uzunluğu kadar açılır. Daire üzerinde sırayla B-E, E-F, F-G ve G-D uzunlukları yay şeklinde işaretlenir. Yayların daireyi kestiği B, E, F, G, D ve B noktaları birleştirilir ve beşgen çizilmiş olur.
Şekil 13:R2 yayının çizimi Şekil 14:Beşgen çizimi 4. DAİRE İÇİNE “ALTIGEN” ÇİZİMİ
Çapı Ø100 mm olan dairenin içine altıgen çizmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
1.Önce yatay ve dikey eksenler çizilir. Eksenlerin kesim yeri merkez kabul edilerek yarıçapı R50 (çapı Ø100) daire çizilir.
2. Şekil 15’ de görüldüğü gibi dairenin yarıçapında, merkezi 1 ve 2 numaralı noktalar olan a ve b yayları çizilir. Yayların daireyi kestiği noktalar altıgenin köşeleridir. A, B, C, D, E ve F noktaları sırayla birleştirilir ve altıgen çizimi tamamlanır (Şekil 16).
Şekil 5:Yay çizimleri Şekil 16:Altıgen çizimi
SPONSORLAR
