MONTAJ İLİŞKİLERİ (Mates) -1

    1.TANITIM
    Parçalar Parça (Part) çizim sayfalarında oluşturulurlar ve Montaj (Assambly) çizim sayfalarında birbirlerine gerekli ilişkiler kullanılarak montaj edilirler. Bu ilişkiler kullanılarak gerekli animasyonlar yapılabilir. Parçalar birbirlerine köşe noktalarından, yüzeylerinden, kenarlarından, eksenlerinden vb. hizalanarak ilişkilendirilirler. Montaja İlk getirilen parça otomatik olarak sabitlenir. Sabitlenen parçalar döndürülemez ve taşınamaz. Daha önce anlatıldığı gibi bu özellik kaldırılabilir.
    Montaj İlişkisi komutuna aşağıdaki yollardan biriyle girilebilir:
    ♦ Ekle (Insert)  menüsünden  Montaj İlşkisi (Mate) komutu seçilir.  
    ♦ Montaj (Assembly) araç çubuğu  üzerindeki Montaj İlişkisi (Mate)düğmesine tıklanır.

    2. BİLEŞENLERİ KÖŞELERİNDEN HİZALAMA
    Bileşenleri (Parçaları) köşelerinden hizalamak için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
    1. Montaj (Assembly) araç çubuğu  üzerindeki Montaj İlişkisi (Mate)düğmesine tıklanır ve özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 1).

 
             Şekil 1:”Montaj İlişkisi” özellik yöneticisi                    Şekil 2:Seçilmiş köşeler

    2. Montaj İlişkileri sekmesindeki Montaj İlişkileri Seçenekleri bölümündeki boşluğa tıklanır ve Ctrl tuşuna basılarak köşeler art arda seçilir (Şekil 2).
    3.Standart Montaj İlişkileri bölümündeki Çakışık (Coincident)  düğmesine tıklanır. Seçilen iki nokta yan yana gelerek hizalanmış olur.
    4. Görüntülenen komut çubuğu  üzerindeki Tamam   düğmesine tıklanarak işlem sonuçlandırılır (Şekil 3). İşlemden geri dönmek için  düğmesine tıklanır.
    5. Birinci işlem tamamlandıktan sonra aynı parça üzerinde başka işlem yapılmayacaksa  özellik yöneticisindeki Tamam (OK)   düğmesine tıklanır ve özellik yöneticisi kapatılır.
    6. Parçanın sabitlenmesi için üzerine sağ tıklanır ve Sabitle (Fix) komutu verilir. Eğer parça hareket ettirilmek istenilirse yine sağ tuş yapılır ve  Yüz (Float) komutu verilir.
    7.Seçenekler (Options) bölümündeki Önizlemeyi Göster (Show Preview) onay kutusu işaretlenirse bir ön izleme meydana gelir.

  
       Şekil 3:Köşelerden hizalama                Şekil 4:Dairesel kenarlar            

    3.BİLEŞENLERİ DAİRESEL KISIMLARINDAN HİZALAMA
    Bileşenleri dairesel kısımlarından hizalamak için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
    1.Montaj İlişkisi (Mate) komut düğmesine tıklanarak çalıştırılır. Montaj İlişkisi (Mate) isimli özellik yöneticisi görüntülenir.
    2. Montaj İlişkileri sekmesindeki Montaj İlişkileri Seçenekleri bölümündeki boşluğa tıklanır ve Ctrl tuşuna basılarak dairesel kenarlar art arda seçilir (Şekil 4).
    3.Standart Montaj İlişkileri (Standard Mates) bölümündeki Eş Merkezli (Concentric)  hizalama tipi aktif duruma geçer. Başka bir hizalama seçeneği aktif değildir.    
    4. Görüntülenen komut çubuğu  üzerindeki Tamam   düğmesine tıklanarak işlem sonuçlandırılır (Şekil 5). İşlemden geri dönmek için  düğmesine tıklanır.
    5. Birinci işlem tamamlandıktan sonra aynı parça üzerinde başka işlem yapılmayacaksa  özellik yöneticisindeki Tamam (OK)   düğmesine tıklanır ve özellik yöneticisi kapatılır.
    6. Aynı parça üzerinde başka hizalama (ilişki) yapılamıyorsa, Unsur Tasarım Ağacı’ ndaki Montaj İlişkileri (Mates) yazısı önündeki ok işaretine tıklanır ve parçalara ait  hizalamalar listelenir (Şekil 6). Silmek için üzerlerine sağ tıklanır ve Sil  komutu seçilerek silinir.

 
               Şekil 5:Hizalama                                        Şekil 6:Montaj ilişkileri                      

    4.BİLEŞENLERİ DÜZ KENARLARINDAN HİZALAMA
    Bileşenleri düz kenarlarından hizalamak için işlem sırası:
    1. Montaj İlişkisi (Mate)   komut düğmesine tıklanır veya Ekle (Insert) menüsünden Montaj İlişkisi (Mate) komutu verilir ve aynı isimli özellik yöneticisi görüntülenir.  
    2. Montaj İlişkileri sekmesindeki Montaj İlişkileri Seçenekleri bölümündeki boşluğa tıklanır ve Ctrl tuşuna basılarak düz kenarlar art arda seçilir (Şekil 7).

 
                Şekil 7:Seçilmiş kenarlar                         Şekil 8:Kenardan hizalama 

    3.Özellik yöneticisindeki Standart Montaj İlişkileri (Standard Mates) bölümünde seçilen elemanlarla ilgili hizalama seçenekleri görüntülenir.
       ♦ Çakışık (Coincident)   düğmesine tıklanırsa kenarlar çakışık hale gelir (Şekil 8). Kenarların uç uca gelmesi için köşe noktalarından tekrar hizalanmalıdır.
       ♦ Paralel (Paralel)   düğmesine tıklanırsa iki kenar paralel olur.
       ♦ Dik Açılı (Perpendicular)   düğmesine tıklanırsa, seçilen kenarlar dik değilse dik konuma gelirler (Şekil 9).

 
                  Şekil 9:Dik hizalama                            Şekil 10:Hizalama uygulamaları

       ♦ Uzaklık (Distance)  düğmesine tıklanırsa seçilen kenarlar birbirlerine verilen ölçü kadar uzaklıkta bulunurlar.
       ♦ Açı (Angle)  düğmesine tıklanırsa seçilen kenarlar birbirlerine verilen açıya göre  hizalanırlar.
       ♦ Kilitle (Lock)  düğmesine tıklanırsa seçilen öğeler birbirlerine yer ve konum bakımından birbirine bağlanırlar. Birine verilen hareket diğerine de aynen yansır.
    4.Parçanın yanında görüntülenen komut çubuğu   üzerindeki Tamam   düğmesine tıklanarak işlem sonuçlandırılır. İşlemden geri dönmek için  düğmesine tıklanır.
    5. Hizalanmış (Aligned)  düğmesine tıklanırsa seçilen elemanlar aynı doğrultuda hizalanırlar. Anti-Hizalı (Anti-Aligned)  düğmesine tıklanırsa seçilen elemanlar birbirlerinin karşılarına gelerek hizalandırılırlar. Şekil 10’ da Hizalı ve Anti-Hizalı uygulama görülmektedir.
    6. Birden fazla hizalama işlemi tamamlandıktan sonra aynı parça üzerinde başka işlem yapılmayacaksa  özellik yöneticisindeki Tamam (OK)   düğmesine tıklanır ve özellik yöneticisi kapatılır.