10. BÖLÜM : Montaj (Assembly)
- 1 MONTAJ DOSYASI OLUŞTURMA
- 2 BİLEŞENLERİ DÖNDÜRME ve TAŞIMA
- 3 BİLEŞENLERİ ÇOĞALTMA, GİZLEME ve SABİTLEME
- 4 MONTAJ İLİŞKİLERİ (Mates)-1
- 5 MONTAJ İLİŞKİLERİ (Mates)-2
- 6 PATLATMA GÖRÜNÜMÜ (Exploded View)
- 7 MONTAJA STANDART CIVATA EKLEME
- 8 MONTAJA RULMANLI YATAK EKLEME
- 9 MONTAJA DİŞLİ ÇARK EKLEME
- 10 MONTAJA SOMUN EKLEME (Nuts)
BİLEŞENLERİ DÖNDÜRME ve TAŞIMA
BİLEŞENLERİ DÖNDÜRME ve TAŞIMA 1.BİLEŞENLERİN DÖNDÜRÜLMESİ (Rotate Component)
Bir montajdaki bileşenleri döndürmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Montaj (Assembly) araç çubuğu üzerindeki Bileşeni Döndür (Rotate Compenent)
düğmesine tıklanarak çalıştırılır. Bileşeni Döndür komut düğmesi Bileşeni Taşı 
komut düğmesinin yanındaki oka tıklandığında görünür.
2. Bileşeni Döndür (Rotate Compenent) özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 1) ve işaretleyici
şeklini alır. 
Şekil 1:Özellik yöneticisi Şekil 2:Özellik yöneticisi 3. Özellik yöneticisinin Döndür (Rotate) bölümünden döndürme seçeneği seçilir.
♦ Serbest Sürükle (Free Drag) seçeneği seçilirse bileşen herhangi bir yönde rast gele serbestçe döndürülür. Bileşen (Parça) seçilir ve sol tuş ile üzerine bastırılır. İleri geri hareket ettirilerek parça döndürülür.
♦ Obje Etrafında (About Entity) seçeneği (Şekil 2) seçilirse bileşen bir doğru ,bir kenar, bir eksen etrafında döndürülür. Seçili öğe kısmındaki boşluğa tıklanır ve ekrandan bir obje seçilir. Parça üzerine sol tuş ile bastırılır. İleri geri hareket ettirilerek parça seçilen obje etrafında döndürülür.
♦ Delta XYZ’ ye göre (By Delta XYZ) seçeneği seçilirse döndürme işlemi mevcut açılara ilave olarak XYZ eksenleri yönünde verilen açı değeri kadar döndürülür. Önce döndürülecek bileşen (parça) seçilir. Özellik yöneticisindeki Döndür (Rotate) bölümündeki ∆X, ∆Y ve ∆Z kısımlarına değerler girilir ve alt tarafındaki Uygula (Apply) düğmesine tıklanır (Şekil 3). Şekil 4’ de parça Z ekseni etrafında 90 derece döndürülmüştür.
Şekil 3:Özellik yöneticisi Şekil 4:Döndürme sonucu 4. Tamam (OK)
düğmesine tıklanarak döndürme işlemi sonuçlandırılır ve kalıcı hale getirilir.
5. Ayrıca parçalar Üçlü (Triad) eksen takımı kullanılarak da döndürülebilir. Döndürülecek parçanın üzerine sağ tıklanır. Görüntülenen menüden
Triad İle Taşı (Move with Triad) yazısı üzerine tıklanır ve üçlü eksen takımı parça üzerine yerleşir (Şekil 5). Her eksenin dairesel bir yörüngesi vardır. Bu dairesel yörünge üzerine mouse ile bastırılarak döndürülür ve kaç derece döndürüldüğü imlecin yanında yazılı olarak görüntülenir. Diğer parçalar gerektiğinde takılma konumuna göre bu şekilde döndürülür. Şekil 6’ da yörüngelerin görevleri görülmektedir. 
Şekil 5:Parça üzerinde Triad eksen takımı Şekil 6:Yörüngelerin görevleri 2. BİLEŞENLERİN TAŞINMASI (Move Component)
Bir montajdaki bileşenleri taşımak için aşağıdaki işlem sırası kullanılır takip edilir:
1. Montaj (Assembly) araç çubuğu üzerindeki Bileşeni Taşı (Move Compenent)
düğmesine tıklanarak komut çalıştırılır (Şekil 7). 
Şekil 7:”Montaj” araç çubuğu ve “Bileşeni Taşı” komut düğmesi 2.Bileşeni Taşı (Move Compenent) özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 8) ve işaretleyici
şeklini alır. Çizim alanındaki bir veya daha fazla bileşen seçilir.
3.Özellik yöneticisindeki Taşı (Move) bölümünden taşıma şekli seçilir.
♦ Serbest Sürükle (Free Drag) seçeneği seçilirse taşıma işlemi herhangi bir yönde gelişigüzel yapılır.
♦ Montaj Boyunca XYZ (Along Assembly XYZ) seçeneği seçilirse taşıma işlemi X,Y veya Z ekseni yönünde yapılır. Ekranda yeni bir üçlü eksen takımı görüntülenir (Şekil 9). Önce bileşen (parça) seçilir. Daha sonra işaretleyici yeni koordinat sistemindeki eksenlerden birinin oku üzerine tıklanır. İşaretleyici seçilen eksenin yakınına getirilir ve bastırılarak sürüklenir. İşaretleyici sürüklendiği zaman bileşen seçilen eksen yönünde hareket eder.
Şekil 8:Özellik yöneticisi Şekil 9 Şekil 10:Taşıma değerleri ♦ Obje Boyunca (Along Entity) seçeneği seçilirse taşıma işlemi seçilen öğe boyunca yapılır. Önce obje, daha sonra taşınacak bileşen seçilir. Objeler bir doğru, bir kenar, bir eksen, bir düzlem veya düz bir yüzey olabilir.
♦ Delta XYZ’ ye Göre (By Delta XYZ) seçeneği seçilirse taşıma işlemi mevcut yere ilave olarak XYZ eksenleri yönünde verilen değer kadar taşınır. Özellik yöneticisindeki Taşı (Move) bölümündeki ∆X, ∆Y ve ∆Z kısımlarına değerler girilir ve alt taraftaki Uygula (Apply) düğmesine tıklanır ve taşıma işlemi verilen ölçü kadar gerçekleştirilir (Şekil 10). Sayıların önüne eksi (-) işareti konulursa taşıma ters yönde yapılır.
♦ XYZ Konumuna (To XYZ Position) seçeneği seçilirse taşıma işlemi XYZ eksenlerinin merkezine göre verilen değerlere göre taşınır. Ekrana Şekil 9’ daki gibi bir üçlü eksen takımı yerleşir. Değerlerin hepsi 0 (Sıfır) verilirse taşıma eksenlerin merkezine yapılır. Özellik yöneticisindeki Taşı (Move) bölümündeki ■X, ■Y ve ■Z kısımlarına değerler girilir ve alt taraftaki Uygula (Apply) düğmesine tıklanır.
4. Tamam düğmesine tıklanarak işlem sonuçlandırılır.
5. Ayrıca parçalar Üçlü (Triad) eksen takımı kullanılarak da taşınabilir. Taşınacak parçanın üzerine sağ tıklanır. Görüntülenen menüden Triad İle Taşı (Move with Triad) yazısı üzerine tıklanır ve üçlü eksen takımı parça üzerine yerleşir (Şekil 11). X, Y ve Z eksenlerini temsil eden oklar vardır. Bu oklar üzerine mouse ile bastırılarak sürüklenir ve kaç mm hareket edildiği imlecin yanında cetvel üzerinde görüntülenir (Şekil 12). Diğer parçalar gerektiğinde takılma konumuna göre bu şekilde taşınır. 
Şekil 11:Eksen takımı Şekil 12:Taşıma ekseni ve cetvel
Bir montajdaki bileşenleri döndürmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Montaj (Assembly) araç çubuğu üzerindeki Bileşeni Döndür (Rotate Compenent)
düğmesine tıklanarak çalıştırılır. Bileşeni Döndür komut düğmesi Bileşeni Taşı komut düğmesinin yanındaki oka tıklandığında görünür.2. Bileşeni Döndür (Rotate Compenent) özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 1) ve işaretleyici
şeklini alır. Şekil 1:Özellik yöneticisi Şekil 2:Özellik yöneticisi 3. Özellik yöneticisinin Döndür (Rotate) bölümünden döndürme seçeneği seçilir.
♦ Serbest Sürükle (Free Drag) seçeneği seçilirse bileşen herhangi bir yönde rast gele serbestçe döndürülür. Bileşen (Parça) seçilir ve sol tuş ile üzerine bastırılır. İleri geri hareket ettirilerek parça döndürülür.
♦ Obje Etrafında (About Entity) seçeneği (Şekil 2) seçilirse bileşen bir doğru ,bir kenar, bir eksen etrafında döndürülür. Seçili öğe kısmındaki boşluğa tıklanır ve ekrandan bir obje seçilir. Parça üzerine sol tuş ile bastırılır. İleri geri hareket ettirilerek parça seçilen obje etrafında döndürülür.
♦ Delta XYZ’ ye göre (By Delta XYZ) seçeneği seçilirse döndürme işlemi mevcut açılara ilave olarak XYZ eksenleri yönünde verilen açı değeri kadar döndürülür. Önce döndürülecek bileşen (parça) seçilir. Özellik yöneticisindeki Döndür (Rotate) bölümündeki ∆X, ∆Y ve ∆Z kısımlarına değerler girilir ve alt tarafındaki Uygula (Apply) düğmesine tıklanır (Şekil 3). Şekil 4’ de parça Z ekseni etrafında 90 derece döndürülmüştür.
Şekil 3:Özellik yöneticisi Şekil 4:Döndürme sonucu 4. Tamam (OK)
düğmesine tıklanarak döndürme işlemi sonuçlandırılır ve kalıcı hale getirilir.5. Ayrıca parçalar Üçlü (Triad) eksen takımı kullanılarak da döndürülebilir. Döndürülecek parçanın üzerine sağ tıklanır. Görüntülenen menüden
Triad İle Taşı (Move with Triad) yazısı üzerine tıklanır ve üçlü eksen takımı parça üzerine yerleşir (Şekil 5). Her eksenin dairesel bir yörüngesi vardır. Bu dairesel yörünge üzerine mouse ile bastırılarak döndürülür ve kaç derece döndürüldüğü imlecin yanında yazılı olarak görüntülenir. Diğer parçalar gerektiğinde takılma konumuna göre bu şekilde döndürülür. Şekil 6’ da yörüngelerin görevleri görülmektedir. Şekil 5:Parça üzerinde Triad eksen takımı Şekil 6:Yörüngelerin görevleri 2. BİLEŞENLERİN TAŞINMASI (Move Component)
Bir montajdaki bileşenleri taşımak için aşağıdaki işlem sırası kullanılır takip edilir:
1. Montaj (Assembly) araç çubuğu üzerindeki Bileşeni Taşı (Move Compenent)
düğmesine tıklanarak komut çalıştırılır (Şekil 7). Şekil 7:”Montaj” araç çubuğu ve “Bileşeni Taşı” komut düğmesi 2.Bileşeni Taşı (Move Compenent) özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 8) ve işaretleyici
şeklini alır. Çizim alanındaki bir veya daha fazla bileşen seçilir.3.Özellik yöneticisindeki Taşı (Move) bölümünden taşıma şekli seçilir.
♦ Serbest Sürükle (Free Drag) seçeneği seçilirse taşıma işlemi herhangi bir yönde gelişigüzel yapılır.
♦ Montaj Boyunca XYZ (Along Assembly XYZ) seçeneği seçilirse taşıma işlemi X,Y veya Z ekseni yönünde yapılır. Ekranda yeni bir üçlü eksen takımı görüntülenir (Şekil 9). Önce bileşen (parça) seçilir. Daha sonra işaretleyici yeni koordinat sistemindeki eksenlerden birinin oku üzerine tıklanır. İşaretleyici seçilen eksenin yakınına getirilir ve bastırılarak sürüklenir. İşaretleyici sürüklendiği zaman bileşen seçilen eksen yönünde hareket eder.
Şekil 8:Özellik yöneticisi Şekil 9 Şekil 10:Taşıma değerleri ♦ Obje Boyunca (Along Entity) seçeneği seçilirse taşıma işlemi seçilen öğe boyunca yapılır. Önce obje, daha sonra taşınacak bileşen seçilir. Objeler bir doğru, bir kenar, bir eksen, bir düzlem veya düz bir yüzey olabilir.
♦ Delta XYZ’ ye Göre (By Delta XYZ) seçeneği seçilirse taşıma işlemi mevcut yere ilave olarak XYZ eksenleri yönünde verilen değer kadar taşınır. Özellik yöneticisindeki Taşı (Move) bölümündeki ∆X, ∆Y ve ∆Z kısımlarına değerler girilir ve alt taraftaki Uygula (Apply) düğmesine tıklanır ve taşıma işlemi verilen ölçü kadar gerçekleştirilir (Şekil 10). Sayıların önüne eksi (-) işareti konulursa taşıma ters yönde yapılır.
♦ XYZ Konumuna (To XYZ Position) seçeneği seçilirse taşıma işlemi XYZ eksenlerinin merkezine göre verilen değerlere göre taşınır. Ekrana Şekil 9’ daki gibi bir üçlü eksen takımı yerleşir. Değerlerin hepsi 0 (Sıfır) verilirse taşıma eksenlerin merkezine yapılır. Özellik yöneticisindeki Taşı (Move) bölümündeki ■X, ■Y ve ■Z kısımlarına değerler girilir ve alt taraftaki Uygula (Apply) düğmesine tıklanır.
4. Tamam
düğmesine tıklanarak işlem sonuçlandırılır.5. Ayrıca parçalar Üçlü (Triad) eksen takımı kullanılarak da taşınabilir. Taşınacak parçanın üzerine sağ tıklanır. Görüntülenen menüden
Triad İle Taşı (Move with Triad) yazısı üzerine tıklanır ve üçlü eksen takımı parça üzerine yerleşir (Şekil 11). X, Y ve Z eksenlerini temsil eden oklar vardır. Bu oklar üzerine mouse ile bastırılarak sürüklenir ve kaç mm hareket edildiği imlecin yanında cetvel üzerinde görüntülenir (Şekil 12). Diğer parçalar gerektiğinde takılma konumuna göre bu şekilde taşınır. Şekil 11:Eksen takımı Şekil 12:Taşıma ekseni ve cetvel
SPONSORLAR
