DÖNDÜREREK KATI OLUŞTURMA (Revolved Boss/Base)

    1.TANITIM
    Döndürerek Katı Oluşturma komutu, ekrana önceden çizilmiş 2d çizimleri bir eksen veya bir kenar etrafında döndürerek silindirik parça elde etmek için kullanılır. Mevcut bir katı model üzerinde döndürerek katı model ilave etme veya çıkarma da yapılabilir. Genellikle silindik parçalar döndürülür. Kasnaklar, miller, dişli çark gvdeleri vb. parçalar elde edilir.
    Döndürerek Katı Oluşturma (Revolved Boss/Base) komutuna aşağıdaki yollardan biriyle girilir:
    ♦ Unsurlar (Features) araç çubuğu üzerindeki  Döndürerek Katı Oluşturma (Revolved Boss/Base)   düğmesine tıklanır. Döndürerek Katı Oluşturma komut düğmesi Extrüzyon İle Katı Oluşturma komut düğmesinin yanındaki oka  tıklandığında görünür (Şekil 1).
    ♦  Ekle ► Katı Model Oluştur ►Döndür… (Insert ►Boss/Base►Revolve …) yoluyla komut çalıştırılır.

               Şekil 1:”Unsurlar Araç Çubuğu” ve 3d komut düğmeleri

    2.2D ÇİZİMİ BİR EKSEN ETRAFINDA DÖNDÜRME
     Çizimleri bir eksen etrafında döndürerek katı model oluşturmak için:
     1. Döndürülecek 2d çizim ile döndürme ekseni  2d çizim komutlarıyla uygun çizim düzleminde çizilir (Şekil 2).  Çizim düzlemi parçanın durumuna göre seçilmelidir. Döndürülmüş silindirik katı model parça yatay düzleme dik duracaksa 2d çizimler ve eksen Ön Düzlem’ e çizilir. Katı model yatay düzleme paralel olacaksa Üst Düzleme’ e çizilir.

  
          Şekil 2:2D çizimler                     Şekil 3:Ön izleme görüntüsü

    2. Döndürerek Katı Oluşturma (Revolved Boss/Base)  komutu çalıştırılır. Ekran izometrik konuma geçer. Hiç obje seçmeye gerek kalmadan eksen çizgisinden dolayı iki boyut çizim otomatik olarak 360° döndürülerek bir ön izleme meydana gelir (Şekil 3).
    3. Döndür (Revolve) isimli özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 4). 

 
           Şekil 4:”Döndür” özellik yöneticisi                   Şekil 5:Döndürülmüş parça

      ♦  Gerektiğinde Döndürme Ekseni bölümündeki boşluğa  tıklanır ve eksen çizgisi seçilir. 
      ♦  Yine gerektiğinde Yön 1 bölümünde, Dödürme Tipi’ nden ,  Açı  kısmına döndürme açısı 360° değeri girilir.
      ♦  Tamam (OK)  düğmesine tıklanarak işlem sonuçlandırılır (Şekil 5).
    Not: Açı  kısmına değişik döndürme açısı değerleri  girilebilir. Örneğin 90º değeri girilirse çeyrek, 180° değeri girilirse yarım, 270° değeri girilirse 3/4 oranında döndürülür (Şekil 6). 

                                  Şekil 6: Değişik açılarda döndürme işlemleri

    Şekil 7’ de başka döndürme örnekleri görülmektedir.

 
                                          Şekil 7:Döndürme örnekleri

    Not: Döndürme ekseniyle obje çizimleri arasında boşluk olursa döndürme sonucunda parçanın ortasında silindirik boşluk oluşur.
    Not: Oluşturulan objelere katı model denmesinin sebebi içlerinin dolu görünmesinden dolayıdır. Yüzey modellemelerde iç kısımlar boştur.

    3.2D ÇİZİMİ BİR KENAR ETRAFINDA DÖNDÜRME
     2 boyutlu veya 3 boyutlu objelerin bir kenarı döndürme ekseni olarak kullanılabilir. Bu durumda parçanın ortasında boşluk meydana gelmez.
     Bir kenar etrafında döndürmek için aşağıdaki işlem sırası takip edilir:
     1. Döndürerek Katı Oluşturma (Revolved Boss/Base)  komutu çalıştırılır. Ekran izometrik konuma geçer. 
     2. Döndür (Revolve) isimli özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 5). 
        ♦  Döndürme Ekseni bölümündeki boşluğa   tıklanır ve eksen olarak çizimin bir kenarı seçilir (Şekil 8). 
        ♦ Yön 1 bölümünde, Dödürme Tipi’ nden Kör,  Açı  kısmına döndürme açısı 360° değeri girilir.
        ♦ Tamam  düğmesine tıklanarak işlem sonuçlandırılır (Şekil 9).
     Not:Yarım daire kapalı şekil düz kenarı etrafında döndürülürse küre oluşur (Şekil 10). 

    
                  Şekil 8:Objeler                            Şekil  9:Döndürme                 Şekil 10: Küre

    4.ÖZELLİK YÖNETİCİSİNDE YAPILAN DÜZENLEMELER
    Özellik Yöneticisi’ nde aşağıdaki düzenlemeler yapılır:
    1. Eksen ve döndürülecek objeler çizildikten sonra Döndürerek Katı Oluşturma (Revolved Boss/Base)  komutu çalıştırılır. Ekran izometrik konuma geçer. 
    2.Ekranın sol tarafında özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 11). Bir ön izleme meydana gelir (Şekil 12).
    3. Döndürme Ekseni  bölümündeki boşluğa tıklanır ve ekrandan döndürme ekseni seçilir. Eksen yoksa kenar seçilir.
    4. Yön 1 bölümünde:
        ♦ Yönü Ters Çevir  düğmesine tıklanırsa Yön 1 ve Yön 2 yer değiştirir.
        ♦ Döndürme Tipi  kısmından döndürmenin açısı ve hedef yeri seçilir. Burada açı değeri girmek için Kör tipi seçildi.
        ♦ Yön 1 Açısı   kısmına döndürme açısı değeri girilir.

 
    Şekil 11:”Döndür” öz. Yön.              Şekil 12:Döndürme  önizlemesi

    5. Yön 2 bölümünde:
       ♦ Döndürme Tipi  kısmından döndürmenin açısı ve hedef yeri seçilir. Burada açı değeri girmek için Kör tipi seçildi.
       ♦ Yön 2 Açısı   kısmına döndürme açısı değeri girilir. Her iki yöne döndürme yapılacaksa her iki yönün toplam açı değeri 360 dereceyi geçemez.
    6. Seçili Kontürler bölümünde iç içe çizilmiş objelerin bölgeleri (Şekil 13) tek tek döndürülerek katı model haline getirilirler. Kontür bölgeleri aşağıdaki sıraya göre döndürülürler:

     
        Şekil 13: Bölgeler            Şekil 14:Kontür bölümü                Şekil 15:Döndürme işlemi

       ♦ Özellik Yöneticisi’ ndeki Seçili Kontürler bölümündeki (Şekil 14) boşluğa tıklanır. Çizimden bölgeler seçilir ve dönme işlemi gerçekleşir. Biz burada 1 ve 4 numaralı bölgeleri seçtik.  Şekil 15’ de döndürme işlemi görülmektedir. Döndürme işleminden sonra diğer objeler ve eksen çizgisi gizlenir. İşlemleri sonuçlandırmak için Tamam  düğmesine tıklanır.
    7. İnce Unsur bölümünde ucu açık veya kapalı objelere ince duvar kalınlığı verilerek döndürülürler. Objelere İnce Unsur uygulamak için aşağıdaki sıra takip edilir:
       ♦ Ekrana bir döndürme ekseniyle döndürülecek obje çizilir (Şekil 16)
       ♦ Döndürerek Katı Oluşturma komutu çalıştırılır. Döndür isminde özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 17).

 
         Şekil 16                              Şekil 17:”Döndür” özellik yöneticisi

       ♦  Özellik yöneticisinin İnce Unsur (Thin Feature) bölümünde:
           > Yönü Ters Çevir  düğmesine tıklanırsa döndürme yönü değişir.
           >Tip   kısmından Tek Yön seçilirse duvar kalınlığı objenin bir tarafında olur. Orta Düzlem seçilirse duvar kalınlığı objenin iki tarafına ortadan bölünerek eşit olarak yerleştirilir.  Çift Yön seçilirse   ve  kısımlarına ayrı ayrı duvar kalınlığı ölçüsü verilir.
         ♦  İşlemleri sonuçlandırmak için Tamam  düğmesine tıklanır. Şekil 18’ de ”İnce Unsur”  uygulamaları görülmektedir.

         
                                Şekil 18:”İnce Unsur” uygulamaları

    Not: Katı model resimleri pratik olarak döndürüp diğer taraflarını görmek için klavyedeki sağ, sol, aşağı ve yukarı yön tuşları kullanılır. Tekrar normal konuma gelmek için Standart Görünümler  araç çubuğu üzerindeki İzometrik, Trimetrik ve Dimetrik düğmelerinden birine tıklanır.