22. BÖLÜM : 2D Anlatımlı Uygulamalı Çizimler
- 1 DÜZ OBJE ÇİZİMİ
- 2 DÜZ ve V-KANALLI OBJE ÇİZİMİ
- 3 KANALLI DÜZ OBJE ÇİZİMİ
- 4 DÜZ ve AÇILI OBJE ÇİZİMİ
- 5 AÇILI ve DAİRELİ OBJE ÇİZİMİ
- 6 KÖŞE YUVARLATMALI OBJE ÇİZİMİ
- 7 TEĞET DOĞRULARLA OBJE ÇİZİMİ
- 8 DAİRELERE İÇTEN ve DIŞTAN TEĞET YAY ÇİZME
- 9 AYARLI MAFSAL
- 10 ALTI KÖŞE BAŞLI CIVATA ÇİZİMİ
- 11 YUVARLAK ve KANALLI FLANŞ
- 12 BİSİKLET ANAHTARI
- 13 CAMLI DÜZ KAPI
- 14 DEKORLU KAPI ÇİZİMİ
- 15 KAT PLANI ÇİZİMİ-1
- 16 KAT PLANI ÇİZİMİ-2
- 17 KELEBEKLİ SOMUN
- 18 MERKEZLEME FLANŞI
AYARLI MAFSAL
"AYARLI MAFSAL" ÇİZİMİ
1.TAVSİYE EDİLEN KOMUTLAR
Şekil 1’ de görülen 2 boyutlu “Ayarlı Mafsal” resmini çizebilmek için tavsiye edilen komutlar aşağıda listelenmiştir:
♦ LINETYPE (Çizgi Tiplerinin Yüklenmesi), LINEWEIGHT (Çizgi Genişliği),
♦ LINE (Çizgi), LTSCALE (Çizgi Tipi Ölçeği) , CIRCLE (Daire),
♦ OSNAP MODES (Nokta Yakalama Modları), LENGHTEN (Uzunlukları Değiştirme),
♦ OFFSET (Öteleme), TRIM (Budama), SAVE (Kaydet), FILLET (Köşeleri Yuvarlatma).
♦ ARC (Yay), MATCHPROP (Eşleme), DIMENSION (Ölçülendirme),
Komutlarla ilgili daha fazla bilgiler için ilgili konular tekrar gözden geçirilmelidir.
Şekil 1:Çizimi yapılacak “AYARLI MAFSAL” 2.EKSEN ÇİZGİLERİNİN ÇİZİLMESİ
Eksenleri çizmek için aşağıdaki sıra takip edilir:
1. Center (Merkez) çizgi tipi çizim dosyasına daha önce anlatıldığı gibi önceden yüklenir. Yüklenen çizgi tipini görmek için komut şeridindeki Properties paneli üzerindeki Linetype (Çizgi Tipi)
bölümü kullanılır.
2. Center çizgi tipi seçilerek aktif yapılır.
3. Line komutu kullanılarak yatay ve dikey referans eksenleri çizilir (Şekil 2).
Şekil 2:Referanas eksenler Şekil 3:Diğer eksenler 4. Offset komutuyla b ekseni sol tarafa önce 15 mm, 46mm ve 54 mm ötelenir. Yine Offset komutuyla a ekseni alt tarafa 30 mm ötelenir (Şekil 3). Uzun eksenlerin boyları Break komutuyla kısaltılır.
5. 20°’ lik düz ekseni çizmek için için Line komutu kullanılır ve aşağıdaki sıra takip edilir.
♦ En sağdaki dikey ve yatay düz eksenlerin kesim yeri başlangıç noktası kabul edilerek yatay eksene 20° derece açı yapacak şekilde belli bir uzunlukta (tahmini 120 mm) çizilir. AutoCAD açı alma sistemine göre 180°+20°=200° veya -160° (180-20) alınmalıdır.
♦ Line komutu çalıştırılır
Command:LINE
♦ Doğrunun başlangıç noktası için en sağdaki yatay ve dikey düz eksenlerin kesim yeri INTersection
nokta yakalama moduyla yakalanır.
Specify first point:INT (P1)
(Başlangıç noktasını belirtiniz)
♦ Bitiş noktası için açılı koordinat yazılır.
Specify next point or [Undo]: @120 < 200 (P2)
♦ Komutu sonlandırmak için Entertuşuna basılır ve açılı eksen çizilir (Şekil 4).
Specify next point or [Undo]: (Komutu sonuçlandırmak için)
Şekil 4:Açılı ve düz eksenler Şekil 5:Dairesel eksen parçası 6. Dairesel ekseni çizmek için Circle komutunun Center, Radius seçeneği kullanılır. Dairenin merkezi için en sağdaki yatay ve dikey düz eksenlerin kesim yeri INTersection nokta yakalama moduyla yakalanır. Dairesel ekseni kırmak için Break komutu kullanılır ve işlem için aşağıdaki sıra izlenir:
♦ Break komutu çalıştırılır.
Command:BR
♦ Kırmanın başlayacağı yere tıklanır.
Select object:P1
♦ Kırmanın biteceği yere tıklanır ve işlem tamamlanır (Şekil 5).
Specify second break point or [First point]:P2 3.DAİRE ve YAYLARIN ÇİZİMİ
Daire ve yaylar Circle (Daire) komutuyla tam daire olarak çizilirler. Dairelerin merkezleri için eksenlerin kesim yerleri INTersection nokta yakalama moduyla yakalanır. Komutun kullanımı daha önce anlatıldığı gibidir (Şekil 6). 
Şekil 6:Dairelerin çizimi Şekil 7:Teğet çizgiler 4.SAĞ TARAFTAKİ KANALIN ve ÇEVRESİNİN ÇİZİMİ
Kanalın ve çevresinin oluşturulması için aşağıdaki sıra takip edilir:
1. Sağ taraftaki dairelerin tepe noktaları Line (Çizgi) komutuyla teğet çizgilerle birleştirilirler (Şekil 7).
2. Trim (Budama) komutuyla dairelerin fazla kısımları budanırlar. Budama yapabilmek için Trim komut düğmesine tıklanarak çalıştırılır. Boşlukta sağ tuş yapılır. Sol tuşla budanacak yerlere tıklanılır (Şekil 8).
Şekil 8:Kanal ve çevresi Şekil 9:Sol taraftaki yaylar 5.SOL TARAFTAKİ EĞRİ KANALIN ve ÇEVRESİNİN ÇİZİMİ
Sol taraftaki dairelere teğet yaylar çizmek için aşağıdaki sıra takip edilir:
1. Arc komutu çalıştırılır.
Command:ARC
2. Arc komutunun Center seçeneği için klavyeden C yazılıp Enter tuşuna basılır.
Specify start point of arc or [Center]:C
3. Yayın merkez noktası tıklanır.
Specify center point of arc:P1
4. Yayın başlangıç noktası tıklanır.
Specify start point of arc:P2
5. Yayın bitiş noktası tıklanır ve teğet yay çizilir. Tüm yaylar aynı metotla çizilir (Şekil 9).
Specify end point of arc or [Angle/chord Length]:P3
6. Trim komutuyla dairelerin fazla kısımları budanır (Şekil 10).
Şekil 10:Sol taraftaki kanal Şekil 11:İç teğet yaylar 6.İÇ TEĞET YAYLARIN ve TEĞET DOĞRUNUN ÇİZİMİ
1. R10, R14 ve R26 iç teğet yayları çizmek için Fillet komutu kullanılacaktır. İşlem sırası aşağıya çıkarılmıştır:
♦ Fillet
komutu çalıştırılır.
Command:F
♦ Yarıçap için Radius seçeneği kullanılır. Klavyeden R yazılır ve Enter tuşuna basılır.
Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: R
♦ Yarıçap değeri klavyeden girilir ve Enter tuşuna basılır.
Specify fillet radius <14.0000>: 26
♦ Birinci obje seçilir.
Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]:P1
♦ İkinci obje seçilir ve işlem sonuçlandırılır (Şekil 11).
Select second object or shift-select to apply corner:P2
2. Teğet doğruyu çizmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
♦ Line komutu çalıştırılır.
Command:L
♦ Doğrunun başlangıç noktası için Tangent (Teğet) yakalama modu kullanılır ve birinci obje seçilir.
Specify first point:TAN (P1)
♦ Doğrunun bitiş noktası için yine Tangent yakalama modu kullanılır ve ikinci obje seçilir.
Specify next point or [Undo]:TAN (P2)
♦ Komutu sonlandırmak için Enter tuşuna basılır ve işlem sonuçlandırılır (Şekil 12).
Specify next point or [Undo]:
Şekil 12:Teğet doğru Şekil 13:Parçanın bitmiş durumu 7.DİĞER İŞLEMLER
1. Trim komutuyla R22 dairenin fazla kısımları budanır.
2. Eksenler hariç diğer çizgiler 0.5 mm genişliğinde kalınlaştırılır. Kalınlaştırmanın nasıl yapılacağı daha önceden anlatılmıştır.
3. Uzun eksenlerin boyları Lenghten (Uzunlukları Değiştirme) komutunun Dynamic seçeneğiyle kısaltılırlar.
4. Uygun ölçülendirme komutları kullanılarak resim ölçülendirilir ve çizim tamamlanır (Şekil 13).
1.TAVSİYE EDİLEN KOMUTLAR
Şekil 1’ de görülen 2 boyutlu “Ayarlı Mafsal” resmini çizebilmek için tavsiye edilen komutlar aşağıda listelenmiştir:
♦ LINETYPE (Çizgi Tiplerinin Yüklenmesi), LINEWEIGHT (Çizgi Genişliği),
♦ LINE (Çizgi), LTSCALE (Çizgi Tipi Ölçeği) , CIRCLE (Daire),
♦ OSNAP MODES (Nokta Yakalama Modları), LENGHTEN (Uzunlukları Değiştirme),
♦ OFFSET (Öteleme), TRIM (Budama), SAVE (Kaydet), FILLET (Köşeleri Yuvarlatma).
♦ ARC (Yay), MATCHPROP (Eşleme), DIMENSION (Ölçülendirme),
Komutlarla ilgili daha fazla bilgiler için ilgili konular tekrar gözden geçirilmelidir.
Şekil 1:Çizimi yapılacak “AYARLI MAFSAL” 2.EKSEN ÇİZGİLERİNİN ÇİZİLMESİ
Eksenleri çizmek için aşağıdaki sıra takip edilir:
1. Center (Merkez) çizgi tipi çizim dosyasına daha önce anlatıldığı gibi önceden yüklenir. Yüklenen çizgi tipini görmek için komut şeridindeki Properties paneli üzerindeki Linetype (Çizgi Tipi)
bölümü kullanılır.2. Center çizgi tipi seçilerek aktif yapılır.
3. Line komutu kullanılarak yatay ve dikey referans eksenleri çizilir (Şekil 2).
Şekil 2:Referanas eksenler Şekil 3:Diğer eksenler 4. Offset komutuyla b ekseni sol tarafa önce 15 mm, 46mm ve 54 mm ötelenir. Yine Offset komutuyla a ekseni alt tarafa 30 mm ötelenir (Şekil 3). Uzun eksenlerin boyları Break komutuyla kısaltılır.
5. 20°’ lik düz ekseni çizmek için için Line komutu kullanılır ve aşağıdaki sıra takip edilir.
♦ En sağdaki dikey ve yatay düz eksenlerin kesim yeri başlangıç noktası kabul edilerek yatay eksene 20° derece açı yapacak şekilde belli bir uzunlukta (tahmini 120 mm) çizilir. AutoCAD açı alma sistemine göre 180°+20°=200° veya -160° (180-20) alınmalıdır.
♦ Line komutu çalıştırılır
Command:LINE
♦ Doğrunun başlangıç noktası için en sağdaki yatay ve dikey düz eksenlerin kesim yeri INTersection
nokta yakalama moduyla yakalanır.Specify first point:INT
(P1) (Başlangıç noktasını belirtiniz)
♦ Bitiş noktası için açılı koordinat yazılır.
Specify next point or [Undo]: @120 < 200
(P2)♦ Komutu sonlandırmak için Enter
tuşuna basılır ve açılı eksen çizilir (Şekil 4).Specify next point or [Undo]:
(Komutu sonuçlandırmak için) Şekil 4:Açılı ve düz eksenler Şekil 5:Dairesel eksen parçası 6. Dairesel ekseni çizmek için Circle komutunun Center, Radius seçeneği kullanılır. Dairenin merkezi için en sağdaki yatay ve dikey düz eksenlerin kesim yeri INTersection
nokta yakalama moduyla yakalanır. Dairesel ekseni kırmak için Break komutu kullanılır ve işlem için aşağıdaki sıra izlenir:♦ Break komutu çalıştırılır.
Command:BR
♦ Kırmanın başlayacağı yere tıklanır.
Select object:P1
♦ Kırmanın biteceği yere tıklanır ve işlem tamamlanır (Şekil 5).
Specify second break point or [First point]:P2 3.DAİRE ve YAYLARIN ÇİZİMİ
Daire ve yaylar Circle (Daire) komutuyla tam daire olarak çizilirler. Dairelerin merkezleri için eksenlerin kesim yerleri INTersection
nokta yakalama moduyla yakalanır. Komutun kullanımı daha önce anlatıldığı gibidir (Şekil 6). Şekil 6:Dairelerin çizimi Şekil 7:Teğet çizgiler 4.SAĞ TARAFTAKİ KANALIN ve ÇEVRESİNİN ÇİZİMİ
Kanalın ve çevresinin oluşturulması için aşağıdaki sıra takip edilir:
1. Sağ taraftaki dairelerin tepe noktaları Line (Çizgi) komutuyla teğet çizgilerle birleştirilirler (Şekil 7).
2. Trim (Budama) komutuyla dairelerin fazla kısımları budanırlar. Budama yapabilmek için Trim komut düğmesine tıklanarak çalıştırılır. Boşlukta sağ tuş yapılır. Sol tuşla budanacak yerlere tıklanılır (Şekil 8).
Şekil 8:Kanal ve çevresi Şekil 9:Sol taraftaki yaylar 5.SOL TARAFTAKİ EĞRİ KANALIN ve ÇEVRESİNİN ÇİZİMİ
Sol taraftaki dairelere teğet yaylar çizmek için aşağıdaki sıra takip edilir:
1. Arc komutu çalıştırılır.
Command:ARC
2. Arc komutunun Center seçeneği için klavyeden C yazılıp Enter tuşuna basılır.
Specify start point of arc or [Center]:C
3. Yayın merkez noktası tıklanır.
Specify center point of arc:P1
4. Yayın başlangıç noktası tıklanır.
Specify start point of arc:P2
5. Yayın bitiş noktası tıklanır ve teğet yay çizilir. Tüm yaylar aynı metotla çizilir (Şekil 9).
Specify end point of arc or [Angle/chord Length]:P3
6. Trim komutuyla dairelerin fazla kısımları budanır (Şekil 10).
Şekil 10:Sol taraftaki kanal Şekil 11:İç teğet yaylar 6.İÇ TEĞET YAYLARIN ve TEĞET DOĞRUNUN ÇİZİMİ
1. R10, R14 ve R26 iç teğet yayları çizmek için Fillet komutu kullanılacaktır. İşlem sırası aşağıya çıkarılmıştır:
♦ Fillet
komutu çalıştırılır.Command:F
♦ Yarıçap için Radius seçeneği kullanılır. Klavyeden R yazılır ve Enter tuşuna basılır.
Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]: R
♦ Yarıçap değeri klavyeden girilir ve Enter
tuşuna basılır.Specify fillet radius <14.0000>: 26
♦ Birinci obje seçilir.
Select first object or [Undo/Polyline/Radius/Trim/Multiple]:P1
♦ İkinci obje seçilir ve işlem sonuçlandırılır (Şekil 11).
Select second object or shift-select to apply corner:P2
2. Teğet doğruyu çizmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
♦ Line komutu çalıştırılır.
Command:L
♦ Doğrunun başlangıç noktası için Tangent (Teğet) yakalama modu kullanılır ve birinci obje seçilir.
Specify first point:TAN
(P1)♦ Doğrunun bitiş noktası için yine Tangent yakalama modu kullanılır ve ikinci obje seçilir.
Specify next point or [Undo]:TAN
(P2)♦ Komutu sonlandırmak için Enter tuşuna basılır ve işlem sonuçlandırılır (Şekil 12).
Specify next point or [Undo]:
Şekil 12:Teğet doğru Şekil 13:Parçanın bitmiş durumu 7.DİĞER İŞLEMLER
1. Trim komutuyla R22 dairenin fazla kısımları budanır.
2. Eksenler hariç diğer çizgiler 0.5 mm genişliğinde kalınlaştırılır. Kalınlaştırmanın nasıl yapılacağı daha önceden anlatılmıştır.
3. Uzun eksenlerin boyları Lenghten (Uzunlukları Değiştirme) komutunun Dynamic seçeneğiyle kısaltılırlar.
4. Uygun ölçülendirme komutları kullanılarak resim ölçülendirilir ve çizim tamamlanır (Şekil 13).
SPONSORLAR
