1.TAVSİYE EDİLEN KOMUTLAR Şekil 1’de 2 boyutlu görünüşleri verilmiş Mil Taşıyıcısı’ nın katı model resmini çizebilmek için tavsiye edilen komutların listesi aşağıya çıkarılmıştır. Katı model çizimlerinde bazı komutların detaylarına girilmeyecektir. Geniş bilgi için ilgili komut anlatımları tekrar gözden geçirilmelidir. Bu çizimde tamamen araç çubukları kullanılmıştır. Şekil 1:Katı modeli çizilecek “Mil Taşıyıcısı” ♦ LINE (Çizgi),ERASE (Silme),CIRCLE (Daire), FILLET (Köşeleri Yuvarlatma),
♦ TRIM (Budama), OSNAP MODES (Nokta Yakalama Modları), SHADE (Gölgeleme)
♦ REGION (Bölge – Alan Oluşturma),EXTRUDE (Kalınlaştırma), HIDE(Gizle),
♦ VPOINT (Bakış Doğrultusu),WEDGE (Takoz),SUBTRACT(Çıkarma),
♦ UCS (Kullanıcı Koordinat Sistemi),3DARRAY(3 Boyut Dizi Halinde Kopyalama),
♦ 3DORBIT(3 Boyut Yörünge), UNION (Birleştirme).
2.ÖNDEN GÖRÜNÜŞÜN ÇİZİLMESİ Şekil 1’de 2 görünüşü verilmiş Mil Taşıyıcısı’ nın önden görünüşü, federler dikkate alınmadan 2 boyut çizim komutlarıyla çizilir. Şekil 2’ de görüldüğü gibi sınır doğruları kalacak şekilde tüm fazlalıklar silinir. Şekil 2:Sınırlar Şekil 3:Seçme işlemi Şekil 4:Kalınlık verme3.KAPALI ŞEKİLLERİN BÖLGE HALİNE GETİRİLMESİ Kapalı şekillerin bölge haline getirilmesi için aşağıdaki sıra takip edilir:
♦ Kapalı şeklilerin katı model haline getirilmesi için sınır objeleri ile daire gibi bağımsız objelerin, REGION komutuyla bölge haline getirilmesi gerekmektedir.
♦ Tüm objeleri aynı anda seçmek için kullanılan en kolay yol WINDOW seçme yöntemini kullanmaktır (Şekil 3). Command: REGION Select objects: W(Pencere seçme yöntemi.) Specify first corner: P1 Specify opposite corner: P2 Select objects:(Seçme işlemini sonuçlandırmak için) 6 loops extracted. 6 Regions created.4.BÜYÜK BÖLGEYE KALINLIK VERİLMESİ Büyük bölgeye kalınlık vermek için EXTRUDE komutu kullanılır. Komuta girildikten sonra büyük bölge seçilir ve kalınlaştırılır. View araç çubuğu üzerindeki SW Isometric düğmesine tıklanarak ekran izometrik konumuna getirilir (Şekil 4). Command: EXTRUDE Current wire frame density: ISOLINES=4 Select objects to extrude: P1 (Bölgenin sınırı seçilir) Select objects to extrude: Specify height of extrusion or [Direction/Path/Taper angle]: 10 (Kalınlık değeri girilir)5.ÇAPI 11 OLAN DELİKLERİN OLUŞTURULMASI Çapı 11 mm olan dairelere, EXTRUDE komutuyla 10 mm yükseklik verilerek kalınlaştırılır ve silindir haline getirilirler. Daha sonra SUBTRACT komutuyla büyük parçadan silindirler çıkarılarak delikler oluşturulur (Şekil 5). Command:SUBTRACT Select solids and regions to subtract from .. Select objects: (Ana katı cisim seçilir) Select objects: Select solids and regions to subtract .. Select objects: (Silindirler arka arkaya seçilir) Select objects: Şekil 5:Delikler Şekil 6:Büyük silindir Şekil 7:Büyük delik6.ÇAPI 50 MM OLAN SİLİNDİRİN OLUŞTURULMASI Çapı 50 mm olan silindiri oluşturmak için yine EXTRUDE komutu kullanılır (Şekil 6). Command: EXTRUDE Current wire frame density: ISOLINES=4 Select objects to extrude: P1 (Çapı 50 mm olan daire seçilir) Select objects to extrude: Specify height of extrusion or [Direction/Path/Taper angle]: 40 (Kalınlık değeri girilir)
UNION komutuyla ana katı cisimle silindir birleştirilir. Command: UNION Select objects: (Silindir seçilir) Select objects: (Ana katı cisim seçilir.) Select objects: Not:AutoCAD silindirik yüzeyleri üçgenlere bölerek oluşturulur. Üçgenler tel kafes konumunduyken görünür.7.ÇAPI 30 MM DELİĞİN OLUŞTURULMASI Genelde delikler en son oluşturulur. Çapı 30 mm olan deliği oluşturmak için, 30 mm çapındaki daire EXTRUDE komutuyla kalınlaştırılır ve SUBTRACT komutuyla çıkarılır. HIDE komutu uygulanarak arkadaki kenarlar gizlenir (Şekil 7). Command:SUBTRACT Select solids and regions to subtract from … Select objects: (Ana katı cisim seçilir) Select objects: Select solids and regions to subtract … Select objects: (Çapı 30 mm olan silindir seçilir) Select objects:8.DESTEKLERİN (FEDER-TAKOZ) OLUŞTURULMASI ♦ Federlerin oluşturulması için WEDGE (Takoz) komutu kullanılır. Komut uygulanmadan önce UCS, parçanın tabanının üst yüzeyinin kavisli kısmının ortasına taşınabili (Şekil 8). Command: UCS Specify origin of UCS or [Face/NAmed/OBject/Previous/View/World/X/Y/Z/ZAxis]:MID (P1) (UCS’ nin merkezini belirtiniz [………………………..]) Specify point on X-axis or :(X ekseni için nokta belirtin veya ) Şekil 8:UCS Şekil 9:Döndürülmüş UCS Şekil 10:Taşınmış UCS ♦ Takozun, silindire dik olması için UCS (Kullanıcı Koordinat Sistemi)’ nin Z ekseni yönünde 30° döndürülmesi gerekmektedir (Şekil 9). Command:UCS Specify origin of UCS or [Face/NAmed/OBject/Previous/View/World/X/Y/Z/ZAxis]: Z Specify rotation angle about Z axis <90>: 30 ♦ UCS, X ekseni yönünde 25+14=39 mm taşınmalıdır (Şekil 10). Command: UCS Current ucs name: *NO NAME* Specify origin of UCS or [Face/NAmed/OBject/Previous/View/World/X/Y/Z/ZAxis]: 39,0,0 (UCS’ nin merkezini belirtiniz [………………………..]) Specify point on X-axis or :(X ekseni için nokta belirtin veya)
♦ Federin kalınlığı 8 mm olduğundan UCS, Y ekseninin ters yönünde 4 mm taşınmalıdır (Şekil 11). Command: UCS Current ucs name: *NO NAME* Specify origin of UCS or [Face/NAmed/OBject/Previous/View/World/X/Y/Z/ZAxis]:0,-4,0 (UCS’ nin merkezini belirtiniz [………]) Specify point on X-axis or :(X ekseni için nokta belirtin veya )
♦ WEDGE komutuyla takoz çizilir (Şekil 12). Command:WEDGE Specify first corner of wedge or [CEnter] <0,0,0>: (Takozun başlangıç köşesi için UCS’ nin merkezi seçilir.) Specify corner or [Cube/Length]: L(Uzunluk seçeneği.) Specify length: -15 (Uzunluk X ekseni yönünde.) Specify width: 8(Genişlik Y ekseni yönünde.) Specify height: 30(Yükseklik Z ekseni yönünde.) Şekil 11:Sağa kaydırılmış UCS Şekil 12:Takozun çizimi Şekil 13:Takozlar9.DESTEĞİN ÇEVREYE 3 ADET YAYILMASI
Takozu çevreye 3 adet yaymak için 3DARRAY komutunun Polar seçeneği kullanılır. 2 boyut çizim komutlarından ARRAY komutuyla karıştırılmamalıdır. 3DARRAY komutunun Polar seçeneğinde, uçları aynı hizada iki eksen noktası istenmektedir. Şekil 13’de takozun çevreye 3 adet yayılmış durumu görülmektedir. UNION komutuyla takozlar ana katı cisimle birleştirilirler. Command:3DARRAY Select objects: (Takoz seçilir) Select objects: (Seçme işlemini sonuçlandırmak için) Enter the type of array [Rectangular/Polar] : P(Açısal seçeneği) Enter the number of items in the array: 3(Kopyalama sayısı) Specify the angle to fill (+=ccw, -=cw) <360>:(Döndürme açısı) Rotate arrayed objects? [Yes/No] : Specify center point of array:CEN (Merkez noktalarından birincisi için alt taraftaki dairelerden birinin merkezi seçilir.) Specify second point on axis of rotation:CEN (Merkez noktalarından ikincisi için üst taraftaki dairelerden birinin merkezi seçilir.)10.KÖŞELERDEKİ R3 YAYININ ÇİZİLMESİ FILLETEDGE komutuyla köşelerdeki yaylar oluşturulur. Önce köşelerdeki yay yarıçap değeri 3 mm olarak girilir. Daha sonra ilgili köşe seçilir.Tüm köşeler için aynı yol takip edilir (Şekil 14).Yarıçap değeri fazla olursa köşeler yuvarlatılmaz. Command: FILLETEDGE Radius = 1.0000 Select an edge or [Chain/Loop/Radius]:R(Yarıçap seçeneği) Enter fillet radius <3.0000>:3(Yarıçap değeri girilir) Select an edge or [Chain/Loop/Radius]:P1 (İlgili köşe seçilir) Select an edge or [Chain/Loop/Radius]: Press Enter to accept the fillet or [Radius]:
Şekil 14:Köşe yayları Şekil 15: Kaplanmış parça Şekil 16:Visual Style 11.PARÇANIN KAPLANMASI VE TEL KAFES DURUMUNA GETİRİLMESİ
Parçanın çizgi renginde kaplanması için (Şekil 15), Visual Styles araç çubuğu (Şekil 16)üzerindeki düğmesine tıklanır. Parçanın gri renkte kaplanması için düğmesine tıklanır. Tel kafes durumuna getirmek için düğmesine tıklanır. 12.PARÇANIN DÖNDÜRÜLEREK DEĞİŞİK KONUMLARA GETİRİLMESİ Parçaları, pratik olarak değişik konumlara getirmek için 3 D Orbit (3 boyut yörünge) komutu kullanılır. Komuta klavyeden 3DO yazarak girilebildiği gibi View menüsünden 3D Orbit komutu verilebilir. Ayrıca Orbit araç çubuğundan da girilebilir Komuta girildiğinde yeşil renkli bir yörünge görüntülenir. Mouse’ ın sol tuşu basılı tutularak sürüklenir ve parça istenilen konuma getirilir (Şekil 17). Şekil 17:Parçanın değişik konumları