"MASA" ÇİZİMİ (3D) 1.TAVSİYE EDİLEN KOMUTLAR AutoCAD çizim programı 3d çizimlerinde bize alternatif yollar sunmaktadır. Bunlardan en önemlisi objeler parçalar halinde çizilip Move komutuyla taşınarak yerine yerleştirilmesidir. Yönü tutmayan objeler 3drotate komutuyla döndürülüp kullanılır. Hazır 3d çizimlerin yanında önceden çizilmiş 2d çizimleri de kullanılıyor. Biz burada 2d çizimlerini çok iyi bildiğinizi düşünerek tekrar çizmiyoruz. Şekil 1’ de ön ve üst görünüşleri verilmiş Masa’ nın katı model resmini çizebilmek için kullanılacak komutların listesi aşağıya çıkarılmıştır.
♦ LINE (Çizgi),ERASE (Silme), CIRCLE (Daire), TRIM (Budama), ♦ OSNAP MODES (Nokta Yakalama Modları), REGION (Bölge – Alan Oluşturma), ♦ BOX (Kutu),ROTATE(Döndürme), UNION (Birleştirme), ORBIT(Yörünge). Şekil 1:Katı modeli çizilecek “Masa” 2.MASA ÜSTÜNÜN ÇİZİMİ Masa üstünü (1 numaralı parça) çizmek için aşağıdaki sıra takip edilir: 1. Görünüm çeşitlerinden SW Isometric üzerine tıklanarak ekran izometrik görünüme getirilir. Çizimin X, Y ve Z eksenlerine paralel olması için durum çubuğu üzerindeki Orthomode düğmesine tıklanarak kapalıysa açık hale getirilir. Objeleri gri renkte boyanmış görmek için Conceptual görüntü stili seçilir. 2. Box komutu çalıştırılır. Command:BOX 3. Kutunun birinci köşesi için ekrana tıklanır. Specify first corner or [Center]:P1 4. Kutunun boyutlarını klavyeden girmek için Lenght seçeneği kullanılır. Bunun için klavyeden L yazılıp Enter tuşuna basılır. Specify other corner or [Cube/Length]: L 5. Kutunun X ekseni yönünde uzunluk değeri girilir. Specify length:150 6. Kutunun Y ekseni yönünde genişlik değeri girilir. Specify width: 80 7. Kutunun Z ekseni yönünde yükseklik değeri girilir ve masanın üstü çizilir (Şekil 2). Specify height or [2Point] <25.00>: 5
Şekil 2:Kutu Şekil 3:Seçilmiş köşe 8. Masanın köşelerindeki yuvarlatmalar Filletedge komutu kullanılır. Köşeleri yuvarlatmak için aşağı sıra takip edilir:
♦ Filletedge komutu çalıştırılır. Command: FILLETEDGE ♦ Yuvarlatma yarıçapı için Radius seçeneği kullanılır. Bunun için klavyeden R yazılıp Enter tuşuna basılır. Select an edge or [Chain/Loop/Radius]: R ♦ Yuvarlatma yarıçap değeri girilir ve Enter tuşuna basılır. Enter fillet radius or [Expression] <1.0000>: 10 ♦ Yuvarlatılacak kenar seçilir. Burada 5 cm uzunluktaki dik kenarlar tek seçilir (Şekil 3). Select an edge or [Chain/Loop/Radius]:P1
♦ İşlemi bitirip komuttan çıkmak için Enter tuşuna basılır. Select an edge or [Chain/Loop/Radius]: Şekil 4’ de yuvarlatılmış köşe görülmektedir. Şekil 5’ de köşeleri yuvarlatılmış masa üstü görülmektedir. Şekil 4:Yuvarlatılmış köşe Şekil 5:Köşeleri yuvarlatılmış masa üstü3.AYAKLARIN ÇİZİMİ Ayakları (2 numaralı parça) oluşturmak için Revolve komutu kullanılacaktır. Bundan dolayı aşağıdaki işlem sırası uygulanır: 1. Ayaklardan birinin yarısı 2D komutlarıyla çizilerek kapalı bir şekil oluşturulur. Varsa eksen çizgisi ve ölçülendirme silinir (Şekil 6). 2. Region komutuyla bölge haline getirilir (Şekil 7). 3.SW Isometric seçilerek ekran izometrik görünüme getirilir (Şekil 8). Şekil 6 Şekil 7 Şekil 8:İzometrik konum 4. Revolve komutuyla sağ taraftaki uzun düz kenar etrafında döndürülerek silindir haline getirilir. Revolve komutu için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
♦ Revolve komutu çalıştırılır. Command:REVOLVE ♦ Döndürülecek obje seçilir. Seçme işlemini bitirmek için Entertuşuna basılır. Select objects to revolve or [MOde]:P1 Select objects to revolve or [MOde]: ♦ Döndürme ekseni için sağ taraftaki düz kenarın iki ucu sırayla seçilir (Şekil 8). Specify axis start point or define axis by [Object/X/Y/Z] <…>:P2 Specify axis endpoint:P3 ♦ Döndürme açısı girilir ve Enter tuşuna basılarak işlem tamamlanır (Şekil 9). Specify angle of revolution or [STart angle/Reverse/EXpression] <90>:360 Şekil 9:Silindirik ayak Şekil 10:Uzun parça 4. ARA PARÇALARIN ÇİZİMİ Uzun ara parçasını (3 numaralı parça) çizmek için Box(Kutu)komutu kullanılacak. Uzunluğu bir ayağın merkezinden diğer merkezine olan ölçü alınacaktır. Ortho modu açılmalıdır. 1. 130x2x10 cm ölçüsündeki uzun ara parçayı çizmek için işlem sırası:
♦ Box komutu çalıştırılır. Command:BOX ♦ Kutunun birinci köşesi için ekrana tıklanır. Specify first corner or [Center]:P1 ♦ Kutunun boyutlarını klavyeden girmek için Lenght seçeneği kullanılır. Bunun için klavyeden L yazılıp Enter tuşuna basılır. Specify other corner or [Cube/Length]: L ♦ Kutunun X ekseni yönünde uzunluk değeri girilir. Specify length:130 ♦ Kutunun Y ekseni yönünde genişlik değeri girilir. Specify width: 2 ♦ Kutunun Z ekseni yönünde yüksekliği girilir ve uzun ara parça çizilir (Şekil 10). Specify height or [2Point] <25.00>: 102. Box komutuyla 2x60x10 cm ölçüsündeki kısa ara parçası (4 numaralı parça) yukarıda anlatılan sıraya göre çizilir (Şekil 11).Genişlik ölçüsü iki ayağın merkezinden alınacaktır. Şekil 12’ de masanın parçaları toplu halde görülmektedir.
♦ Command:BOX ♦Specify first corner or [Center]:P1 (Birinci köşe) ♦ Specify other corner or [Cube/Length]: L(Uzunluk seçeneği) ♦ Specify length:2 (Uzunluk değeri) ♦Specify width: 50(Genişlik değeri) ♦ Specify height or [2Point] <25.00>: 10(Yükseklik değeri) Şekil 11:Kısa parça Şekil 12:Masanın parçaları5.AYAKLARIN MONTAJI Ayakların montajı için aşağıdaki işlemler uygulanır: 1. Ayağın çoğaltılıp masanın altına yerleştirilmesi için önce ayak, 3drotate komutuyla 90° döndürülerek dik duruma getirilir (Şekil 13). ♦ 3drotate komutu aktif yapılır. Command:3DR ♦ Döndürülecek obje seçilir. Seçme işlemini bitirmek için Enter tuşuna basılır. Obje üzerine küresel eksen takımı yerleşir. Select objects :P1 Select objects: ♦ Döndürme temel noktası alınır. Parça bağımsız ise herhangi bir nokta alınabilir. Specify base point:P2
♦ Döndürme ekseni üzerine tıklanır. Burada X ekseni (kırmızı renkli) üzerine tıklanmıştır. Pick a rotation axis: P3 ♦ Döndürme açısı girilir ve Enter tuşuna basılarak işlem tamamlanır (Şekil 14). Specify angle start point or type an angle: 90 Şekil 13:Döndürülecek ayak Şekil 14 2. Ayak, Copy komutuyla masa üstünün alt kısmına sırayla kopyalanır.
♦ Kopyalamanın kolay olması için görüntü stillerinden 2D Wireframe (2D Telkafes) seçilerek objeler tel kafes konumuna getirilir.
♦ Copy komutu çalıştırılır. Command:CO ♦ Kopyalanacak ayak seçilir. Seçme işlemini bitirmek için Enter tuşuna basılır. Select objects:P1 Select objects: ♦ Kopyalama temel noktası için ayağın üst tarafındaki dairenin merkez noktası alınır. Bunun için Center yakalama modu kullanılır (Şekil 15). Specify base point or [Displacement/mOde] :CEN (P2) ♦ Kopyalama yeri olarak masa üstünün alt tarafındaki köşelerdeki yayların merkez noktaları alınır. Bunun için Center yakalama modu kullanılır. İşlemi bitirmek için Enter tuşuna basılır (Şekil 16). Specify second point or [Array] :CEN (P3) Specify second point or [Array/Exit/Undo] : Şekil 15 Şekil 16:Masa üstü ve ayaklar6.ARA PARÇALARININ MONTAJI Ara parçalarının montajı için aşağıdaki işlemler uygulanır: 1. Büyük ara parçasının bir adet çoğaltılıp, her iki tarafta ayakların merkezleri arasına yerleştirilmesi için Copy komutu kullanılır ve aşağıdaki işlem sırası uygulanır.
♦ Copy komutu çalıştırılır. Command:CO ♦ Uzun parça seçilir. Seçme işlemini bitirmek için Enter tuşuna basılır. Select objects:P1 Select objects: ♦ Kopyalama temel noktası için uzun parçanın 2 cm uzunluğundaki üst kenarın ortası Midpoint yakalama moduyla yakalanır (Şekil 17). Specify base point or [Displacement/mOde] :P2 ♦ Yerleştirme noktası için ayağın dairesel üst kısmı merkez (Center) nokta yakalama moduyla yakalanır ve uzun ara parça yerleştirilir (Şekil 18). Specify second point or [Array] :P3 ♦ Komuttan çıkmak için Enter tuşuna basılır. Specify second point or [Array/Exit/Undo] :
Şekil 17 Şekil 18:Uzun parça 2. Küçük ara parçasının bir adet çoğaltılıp, her iki taraftaki ayaklar arasına yerleştirilmesi uzun parçanın yerleştirilmesiyle aynıdır. Şekil 19’da ara parçalar tel kafes halinde görülmektedir. 3. Union komutuyla masanın tüm parçaları birleştirilir.
♦ Union komutu çalıştırılır. Command:UNI ♦ Objeler art arda seçilirler. İşlemi bitirmek için Enter tuşuna basılır. Select objects:P1 Select objects: Şekil 19:Ara parçaları Şekil 20:Malzemeyle kaplanmış masa 4. Şekil 20’ de masanın malzemeyle kaplanmış hali görülmektedir. Malzeme konusunu inceleyiniz. Orbit komutuyla objeler serbestçe döndürülüp masanın her yönüne bakılabilir. Resmi normal konuma getirmek için SW Isometric görünüm çeşidi seçilir.